İsviçre Federal Konseyi’nin “İsviçre’de OECD Asgari Vergi Oranının Uygulanması”na ilişkin düzenleme taslağı üzerine
İsviçre Federal Konseyi, 23 Haziran 2022 tarihinde, OECD/G20 İki Sütunlu[1] çözümü uygulamak için ek bir vergi önerildiğini açıklayan bir basın açıklaması yayınlamıştır.
Ek vergi, dünya çapında cirosu en az 750 milyon avro olan ve %15’lik minimum vergilendirmenin altında olan büyük şirket gruplarıyla sınırlıdır.
İsviçre Konfederasyonu, ek vergi gelirlerinin %25’ini tahsil edecektir. Bu ek fonlar, ek ulusal mali eşitleme (national fiscal equalization-NFE) harcamalarını karşılamak ve İsviçre’nin çekiciliğini teşvik etmek için tahsis edilecektir. Bu nedenle teklif, Konfederasyon için bütçe açısından tarafsızdır.
İsviçre Kantonları ise, gelirlerin %75’ini alacaklardır. Asgari vergi oranından fiilen etkilenen kantonlar, cazibelerini korumak için fon alacaklardır. Fonların nasıl kullanılacağına kendileri karar verebilirler, ancak komünler uygun şekilde dikkate alınmalıdır.
Zaman çizelgesini göz önünde bulundurarak, Federal Konsey aşamalı olarak ilerlemeye karar vermiştir. Yeni bir anayasal standart, Konfederasyona OECD/G20 projesini uygulama yetkisi verecektir. İkinci adımda, Federal Konsey, geçici bir kararname ile asgari vergilendirmeyi düzenleyecek; daha sonra, yönetmeliğin yerini federal bir yasa alacaktır.
Asgari vergi oranı düzenleme taslağı (2)
İsviçre Konfederasyonu Federal Meclisi, […] (1) tarihli Federal Konseyin mesajını değerlendirerek şu kararları alır:
Federal Anayasa (2), aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
Madde 129a: Büyük şirket gruplarının özel vergilendirilmesi
- Konfederasyon, büyük şirket grupları için piyasa durumuna göre vergilendirme ve asgari vergilendirme konusunda düzenlemeler yapabilir.
- Konfederasyon, uluslararası standartlar ve model yönetmeliklerine dayanmaktadır.
- Bir bütün olarak İsviçre ekonomisinin çıkarlarını korumak için aşağıdakilerden sapılabilir:
- 127’nci maddenin ikinci fıkrası uyarınca vergilemenin genelliği ve tekdüzeliği ilkeleri ile ekonomik yeteneğe dayalı vergilendirme ilkesi;
- 128’inci maddenin birinci fıkrası uyarınca azami vergi oranları;
- 128’inci maddenin dördüncü fıkrasının birinci cümlesi uyarınca uygulamaya ilişkin hükümler;
- 129’uncu maddenin ikinci fıkrası uyarınca vergi uyumlaştırmasından muafiyetler.
Madde 197-15 (3)
Madde 129a’ya geçiş hükümleri (Büyük şirket gruplarının özel vergilendirilmesi)
- Federal Konsey, yasal hükümler yürürlüğe girene kadar büyük şirket gruplarının asgari vergilendirilmesine ilişkin hükümleri çıkarabilir.
- Bunu yaparken aşağıdaki ilkeleri gözetir:
- Düzenlemeler, konsolide yıllık 750 milyon avro ciro elde eden çok uluslu şirketler grubunun iş birimleri için geçerlidir.
- İsviçre’deki veya başka bir vergi bölgesindeki iş birimlerinin ilgili vergileri, ilgili kârın %15’i olan asgari vergi oranının altına düşerse, Konfederasyon, etkin vergi oranı ile asgari vergi oranı arasındaki farkı telafi etmek için ek bir vergi uygular.
- İlgili vergiler, özellikle, iş birimlerinin gelir tablosunda muhasebeleştirilen doğrudan vergilerdir.
- İlgili iş birimi kârı, iş birimleri arasındaki işlemler elimine edilmeden önce ve diğer düzeltmelere izin verildikten sonra, kabul edilen muhasebe standartlarına göre grubun konsolide finansal tablolarına ilişkin kâr veya zarardır. Uluslararası deniz trafiğinden kaynaklanan kâr ve zararlar dikkate alınmaz.
- Bir vergi bölgesi için geçerli vergi oranı, o vergi bölgesindeki tüm iş birimlerinin geçerli vergilerinin toplamının, bu iş birimlerinin geçerli kârlarının toplamına bölünmesiyle hesaplanır.
- Bir vergi bölgesi için ek ücret, fazla kârın ek ücret oranıyla çarpılmasıyla hesaplanır.
- Bir vergi bölgesindeki fazla kâr, maddi varlıklar ve işçilik maliyetleri için izin verilen indirimden sonra o vergi bölgesindeki tüm iş birimlerinin ilgili kârlarının toplamıdır.
- Bir vergi bölgesi için ek vergi oranı, %15 ile etkin vergi oranı arasındaki pozitif farktır.
- İsviçre’de eksik vergilendirme olması durumunda, ek vergi yerel iş birimlerine eksik vergilendirmeye katkıları oranında dağıtılır.
- Başka bir vergi yetki alanında eksik vergilendirme olması durumunda, ek vergi öncelikle en üstteki yerel iş birimine ve ikincil olarak da tüm yerel iş birimlerine tahsis edilir.
- Ek vergi, federal ve kanton gelir vergileri için gider olarak talep edilemez.
- Federal Konsey, özellikle aşağıdakilerle ilgili olarak, asgari vergilendirmenin uygulanması için ek hükümler çıkarabilir:
- Özel şirket koşullarının dikkate alınması;
- Prosedür ve çareler;
- Cezai vergi kanununun geri kalanına göre cezai hükümler;
- Geçiş düzenlemeleri
- Federal Konsey, asgari vergilendirmenin uygulanması için gerekli gördüğü takdirde, ikinci fıkradaki ilkelerden sapabilir. Uluslararası model yönetmelikleri ve ilgili yönetmeliklerin uygulanabilir olduğunu beyan edebilir. Bu yetkileri Federal Maliye Departmanına devredebilir.
- Katma vergiye ilişkin düzenlemeler, Federal Vergi İdaresi’nin denetiminde kantonlar tarafından yürütülür. Federal Konsey, yönetmeliklerin uygulanmasıyla ilgili idari işler için tazminat sağlayabilir.
- Vergi açısından iş birimlerinin ait olduğu kantonlar, ek vergiden elde edilen brüt kârın %75’ine hak kazanır. Kantonlar komünlere gereken önemi verir. Kâr vergisinden muaf olan Konfederasyonun iş birimleri, kantonlar ve belediyelerin faaliyetlerinden ilgili topluluk, ek verginin brüt kazancına hak kazanır.
- Kantonun ek vergiden elde edilen brüt gelirdeki payı, mali ve külfetlerin eşitlenmesinin bir parçası olarak ek vergi geliri olarak dikkate alınır.
- Konfederasyon, bir iş yeri olarak İsviçre'nin çekiciliğini daha da artırmak için, mali ve yük denkleştirme için ek vergiden kaynaklanan ek harcamalar düşüldükten sonra, ek vergiden brüt kârdaki payını kullanır.
- Bu karar, halkın ve kantonların oylarına sunulacaktır.
- Halk ve kantonlar tarafından kabul edilirse, 01 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.
- Bu geçiş hükümlerinin nihai sayısı, referandumdan sonra Federal Başbakanlık tarafından belirlenecektir.
(Bu yazıda yer alan görüşler yazarına ait olup çalıştığı kurumu bağlamaz, yazarın çalıştığı kurum veya göreviyle ilişki kurulmak suretiyle kullanılamaz. Yazıdaki tüm hatalar, kusurlar, noksanlıklar ve eksiklikler yazarına aittir.)
(1) Bu konuda bkz. Yavuz AKBULAK, Küresel Asgari Vergilendirmede Sütun İki Model Kuralları (Pillar Two model rules), Leges Eğitim Blogu, 06 Mart 2022, < https://legesegitim.com/kuresel-asgari-vergilendirmede-sutun-iki-model-kurallari-pillar-two-model-rules-yavuz-akbulak-spk-basuzmani/ >
(2) Öneri [Federal kararname taslağı, özel vergilendirme hakkında kurumsal büyük gruplar (dijital kaynakların vergilendirilmesine ilişkin OECD/G20 projesinin işletmelere uygulanması)] için bkz. < https://www.newsd.admin.ch/newsd/message/attachments/72170.pdf > erişim tarihi 01 Temmuz 2022