Hazır Giyim Sektörünün Döviz Kuru Sınavı
(Moda ve Hazır Giyim Federasyonu (MHGF) Başkanı Hüseyin Öztürk ile yapılan özel röportaj)
“Ülkemiz Tekstil Sektöründe Sahip Olduğu Mukayeseli Avantajlarını Son Yıllarda Kaybetti”
Sektörel konumu itibariyle Moda ve Hazır Giyim Federasyonu (MGHF), emek yoğun sektörlerden birisi olan hazır giyimin ağırlıkta olduğu, bölgesel ve sektörel 33 derneğin içinde bulunduğu ve yaklaşık 10 bin üyesi olan gönüllülük esasına dayalı bir kuruluştur. Konumsal durumumuz itibariyle bir değerlendirme yapılacak olduğunda ülkemizin son yıllarda tekstil sektöründeki göreceli avantajlarını kaybettiğini görüyoruz. Bu bağlamda ülkemiz tekstil sektöründe yatırımcıların gözettiği; insan kaynağı, coğrafi konum, girdi maliyetinin standardı gibi unsurlar açısından mevcut ekonomik koşulların da etkisiyle 10-15 yıl öncesindeki avantajlı konumunu kaybetti.
“Günümüzde Özellikle Döviz Kurlarında Yaşanan Dalgalanmalar Hazır Giyim Sektöründeki Fiyatlama Mekanizmalarında Belirsizliğe Sebep Olmaktadır”
Hazır giyim sektörü, işleyişi itibariyle hammadde ve girdilerin nihai ürün için alınan siparişlere göre önceden vadeli olarak temin edilmesi usulüyle çalışır. Günümüzde özellikle döviz kurlarında yaşanan dalgalanmalar bu anlamda fiyatlama mekanizmalarında belirsizliğe sebep oluyor. Ayrıca dünyada hammadde fiyatlarındaki yükselişler maliyetlerde bir artışı beraberinde getirirken bu durum yerelde de tüccarların girdileri daha da yüksek fiyatlardan satmasına sebebiyet veriyor. İşveren maliyetlerinin yükselişi, eğitim sistemimizin istihdama yönelik pratiklerden kopuk oluşu da ülkemizde tekstil sektöründe üretim maliyetlerini arttıran diğer faktörler olarak yer alıyor. Haliyle tedarikçilerin işlerini sürdürüp sürdüremeyeceği konusunda bir belirsizlik oluşmakta ve sektöre yönelik yatırımlarda azalma meydana geliyor.
“2022 Yılında Hazır Giyim Ürünleri %70-%80 Oranında Zamlanarak Raflarda Yerini Alacak”
İçinde bulunduğumuz dönemde ülkemizde tecrübe edilen yüksek enflasyonun hazır giyim sektöründe ilerleyen dönemde kendisini çok şiddetli şekilde hissettireceğini düşünüyorum. Şu anda raflarda yer alan ürünler yaklaşık 5-6 ay öncesinin hammadde maliyetlerine göre fiyatlanmıştı. Ancak bugün sipariş edilecek ürünler 2022 yılının ilk aylarında raflarda yer aldığında fiyatların şu andakinden yaklaşık %70-80 daha fazla olacağını öngörüyorum. Bu durum hem ürünlere yönelik talepte hem de üretim ve istihdam tarafında büyük düşüşlere sebep olacaktır.
“Çözüm Döngüsel Ekonomide”
Hazır giyim sektöründe artan fiyatlara yönelik getirilecek çözüm önerisi noktasında döngüsel ekonomiye önem verilmelidir. Burada döngüsel ekonomi açısından baz alınması gereken hem ikinci el hazır giyim ürünlerinin yeniden kullanılması hem de mevcut bazı ürünlerin geri dönüşümünün sağlanarak tüketimde değerlendirilmesidir. Özellikle İskandinav ülkelerinde belirli süredir benzer uygulamalarının görüldüğü döngüsel ekonomiyle çevresel kazanımların yanı sıra kaynak kullanımında verimlilik açısından ekonomik alanda da belirli faydalar sağlanmaktadır.
(Bu röportaj, YENİ E-KONOMİ Dergisinin “Yetersiz Bakiye” başlıklı 4. sayısında yayımlanmıştır. YENİ E-KONOMİ Dergisine “Turkcell Dergilik” ve “Türk Telekom e-dergi” platformlarından ulaşabilirsiniz.)