Youtuberların Vergilendirilmesi: Vergi Mükellefi Olmak Şart mı?
Covid-19 sonrası hastalığın yayılım hızının azaltılabilmesi için sosyal izolasyon tedbirleri günden güne artırılıyor. İşte bu izolasyon tedbirlerinin bir yansıması olarak sosyal medya araçlarının kullanımı da günden güne baş döndürücü bir şekilde artmakta. Bu artışın yaşanması ile sosyal medya fenomenlerinin yeniden parladığı günlere şahitlik ediyoruz.
Şu sıralarda bazı sorular yeniden gündeme gelmeye başladı:
- Sosyal medya platformu YouTube üzerinden gelir elde edenler nasıl vergilendirilecek?
- Vergi mükellefi olmadan YouTuber nasıl olunur?
- YouTube üzerinden gelir elde edenlerin vergilendirilmemesi için herhangi bir sınır var mı?
- 18 yaşından küçük YouTuberlar için vergisel avantajlar var mı?
Bu ve buna benzer birçok soruya cevap aradığımız yazımızda güncel mevzuat düzenlemeleri ışığında açıklamalar yapılacaktır.
YouTuber olarak çeşitli şekillerde gelir elde edilebilmektedir. Bu gelirler,
- Youtube tarafından video izlenmeleri ile kazandığınız reklam gelirleri. (Google Limited Ireland tarafından yapılan ödemeler için)
- Video yayın akışı içerisinde reklamını yapmak için çeşitli sponsor anlaşmaları yoluyla gelir elde edilmesi şeklinde olabilmektedir.
YouTuberlar yani video içerik üreticileri, hazırladığı videoları kendi kanallarında doğrudan kendileri yayınlayarak para kazanabileceği gibi, kullanıcı hesaplarının profesyonel sosyal medya ajansları aracılığı ile yönetilmesini sağlayarak da gelir elde edebilmektedir. Bu iki olasılığa göre vergilendirme durumu değişmektedir.
İlk senaryo içerik üreticisinin kendi şahsi YouTube hesabı üzerinden para kazanması şeklinde gerçekleşmektedir.
Bu şekilde para kazanmakta olan içerik üreticilerinin, YouTube tarafından izlenme sayısı ve süresine göre kazandığı gelirler “Reklam Geliri” olarak değerlendirilmektedir. Dolayısıyla ister sponsorlarla anlaşıp videolarda sponsor reklamı yapılsın, isterse herhangi bir sponsor ile anlaşmadan sadece videoların izlenmesinden gelir elde edilsin, bu gelir “Reklam Geliri” olarak değerlendirilmekte ve Gelir Vergisi Kanununda yer alan 7 gelir unsuru arasındaki “Ticari Kazanç” hükümlerine tabi olmaktadır.
Bu şeklide gelir elde eden bir içerik üreticisinin, mahalledeki marketin ya da AVM’deki bir kahveci dükkanının vergilendirilmesinden farklı olmayacak şekilde vergi mükellefiyeti tesis ettirmesi gerekmektedir.
Zira, elde edilen gelirin serbest meslek kazancı ya da arızi kazanç hükümlerine tabi değil “Ticari Kazanç” hükümlerine tabi olması gerektiği verilen bir yazılı görüş ile netliğe kavuşmuştur.
Bu senaryoda para, Google Limited Ireland tarafından YouTuberın banka hesabına aktarılmaktadır. Yine yayınlanan videolarda eğer bir şirket ile sponsorluk anlaşması yoluyla gelir elde ediliyorsa sözleşmenin muhatabı doğrudan YouTuber olmaktadır.
“Vergi kaydım yok, bir sınır varmış ben o sınırın altında para kazanıyorum, 18 yaşından küçüğüm, her ay para kazanmıyorum, sponsorum vergimi benim yerime ödüyor, mükellef olmayı da düşünmüyorum, Maliye beni nerden bulacak” demeyin…
YouTube üzerinden gelir elde edenlerin en büyük yanılgısı işte tam olarak bunlar.
Öncelikle elde edilen gelir reklam geliri olarak değerlendirildiği için ticari kazanç olduğunu ifade ettik. Ticari kazançlarda mükellef olmanız için herhangi bir istisna sınırı yoktur. Arızi kazançlar ile ilgili olan 2020 yılı için 40.000 TL sınırının bu şekilde elde edilen gelir ile herhangi bir ilgisi yoktur.
464 seri no.lu V.U.K. Genel Tebliği ile bankaların periyodik olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bilgi vermesini zorunluluk haline getirilmiştir. Bu aşamada banka hesaplarına uygulanacak basit bir filtre ile Google Limited Ireland’dan gelen paraların; kimlerin, ne zaman banka hesaplarına geldiğini tespit etmek zor olmayacaktır.
Ayrıca, 476 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nın yayımlanması ile birlikte, 2019 yılı başından itibaren sponsorların, mükellef olsun olmasın tüm YouTuberlara sponsorluk (Reklam hizmeti vermesi karşılığında) ödemesi yaparken, %15 gelir vergi kesintisi yapmasını zorunlu hale getirmiştir. Bu şekilde sponsorun yaptığı kesintiyi vergi dairesine beyan ederken, reklam hizmeti veren YouTuberın T.C. kimlik numarasından, ne kadarlık bir ödeme yaptığına kadar birçok önemli bilgileri beyan etmektedir. Beyan edilen bu bilgileri Gelir İdaresi Başkanlığı’nın veri analizi havuzundan çıkartıp, işlem yapması da zor olmayacaktır.
Geçtiğimiz yıllarda Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından banka hesaplarına Google Limited Ireland’dan ödeme yapılanların tespit edilip, vergi dairelerine görüşme yapmak için çağrıldıkları unutulmamalıdır. Vergi müfettişlerine sağlanan veriler ile uzaktan denetim yapmak gelişen teknoloji ile son dönemde çok kolay hale gelmiştir.
Vergi mükellefi olmak için herhangi bir yaş sınırı yoktur. Bu durumda 18 yaşın altında olan bir YouTuber gelir elde ediyorsa gelir vergisi mükellefi olacaktır. Ancak 29 yaş altında bir YouTuber için önemli bir fırsat söz konusudur. Eğer şartları uygunsa 75.000 TL genç girişimci kazanç istisnasından faydalanma şansı olacaktır. Ancak bu uygulama için vergi mükellefiyeti gerekmekte olduğundan en temel şart, işe başlama bildiriminde bulunulması olacaktır. Diğer şartlar açısından hızlı bir değerlendirme yapmak gerekirse, işe başlama bildirimini kanuni süresi içerisinde yapmak, ilk kez işe başlama bildiriminde bulunmak, mükellefiyet başlangıç tarihi itibariyle 29 yaşını doldurmamış olmak gibi birtakım zorunluluklar söz konusudur. Şartlar uygunsa elde edilen yıllık gelirin 75.000 TL’lik kısmı, gelir vergisinden istisna olacak ve vergilendirilmeyecektir.
“Vergi mükellefi olursam ne kadar vergi ödeyeceğim? Vergim nasıl hesaplanır? Kazandığım tüm parayı vergi olarak mı ödeyeceğim? Vergisel yükümlülüklerim olacak mı?” gibi soruları sormak da en doğal hakkınız…
Vergi mükellefiyet kaydı açılmasından önce bir meslek mensubu (SMMM) ile anlaşma yapılması lazım.
Elde edilen gelirler için örneğin, yıllık 10.000 TL vergi matrahı olan bir YouTuber %15’lik vergi dilimine girecek ve 1.500 TL gelir vergisi ödeyecektir.
Burada dikkat edilmesi gereken konu; YouTube’dan ya da sponsorlardan elde edilen gelirlerden, birçok gider kaleminin vergi matrahı hesaplanırken düşülebilmesidir.
Vergi mükellefiyeti açılınca işinizle ilgili kullandığınız tüm materyalleri gelirlerinizden indirmeniz mümkün. Bu şekilde gider olarak kullanabileceğiz şeyler oturduğunuz evin kirası, ısıtma, elektrik gibi giderlerinin yanı sıra kamera, mikrofon, bilgisayar gibi birçok kalemden oluşmaktadır. Örneğin, YouTube’dan yıllık 10.000 lira gelir elde eden bir mükellefin, bu kalemleri gider olarak indirdikten sonra vergilendirilecek matrah bulunmaması (zarar) ve gelir vergisi ödememesi mümkün olabilecektir. Bu ve buna benzer gider kalemlerinin neler olduğu konusunda beyannamenizi vergi dairesine beyan edecek olan meslek mensubu (SMMM) size yardımcı olacaktır.
Dikkat edilecek olursa bu şartlardan faydalanmak için zamanında mükellefiyet açılması önemlidir. Eğer şartları sağlıyorsanız bir mali müşavir ile anlaşarak vergi mükellefiyeti açmanız sizin için ciddi bir vergi avantajı sağlayacaktır.
Mükellef olduktan sonra birtakım vergisel yükümlülükler söz konusu olacaktır. Mükellefiyetiniz Katma Değer Vergisini de içereceğinden, her ay KDV beyannamesi vermeniz gerekecektir. Eğer tevkifata tabi herhangi bir işleminiz olmayacaksa yani işyeri kira ödemesinde bulunmayacaksanız veya yanınızda işçi çalıştırmayacak, ücret ödemesinde bulunmayacaksanız Muhtasar beyanname mükellefiyetiniz olmayacaktır.
Ayrıca her yıl mart ayında vereceğiniz yıllık gelir vergisi beyannamesi ve 4 ayda bir geçici vergi beyannamesi vermeniz gerekecektir. Unutulmamalıdır ki bahse konu olan bu 3 beyanname üzerinden damga vergisi mükellefi olmadan damga vergisini de ödemelisiniz.
Elde ettiğiniz reklam gelirleri içinYouTube’a KDV’li fatura düzenlenmesi gerekmekte olup belge düzenleme konusunda muhasebecinizden yardım alabilirsiniz.
“Vergi mükellefiyeti açtırmadan YouTuber olmak mümkün olabilir mi?” sorusunun yanıtı bizce evet! Ama çok önemli şartları var…
İçerik üreticisi bir YouTuber olarak hesabınızın sosyal medya ajansı tarafından yönetilmesi halinde mükellefiyet kaydı açtırmayabilirsiniz. Şöyle ki; ürettiğiniz içerikleri profesyonel bir sosyal medya ajansı şirketi ile anlaşarak ilgili şirketten “telif hakkı ödemesi” alınması halinde mümkün olabilir. Bu şekilde elde edilen gelir artık reklam ya da sponsorluk geliri değil, gelirin 7 unsurundan serbest meslek kazancı olarak değerlendirilecektir.
Gelir Vergisi Kanunu madde 18’de yer alan hükme göre “…film, video band, radyo televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerin… internet ortamında yayınlama… hakkını satmak” telif hakkı satışı olarak değerlendirilmiş ve serbest meslek kazancı istisnası olarak açıklanmıştır. Yani telif ödemesi alan YouTuber için gelir vergisi mükellefiyeti açılması gerekmeyecektir.
“Bir sosyal medya yönetim ajansı ile telif hakkı sözleşmesi yaptım vergi hesaplanacak mı?”
Serbest meslek kazanç istisnasından faydalananların; mükellefiyet açtırmayacağı, vergi vermeyeceği anlamına gelmemektedir. Bu noktada telif hakkı ödemesini yapan şirket, sözleşmedeki tutarın %17’sini Youtuber adına gelir vergisi kesintisi yapmak suretiyle, vergi dairesine ödemektedir. Bunu tek işverenden ücret geliri elde eden birisinin ödediği vergi gibi düşünebilirsiniz. İşveren brüt ücretten kestiği vergiyi devlete çalışanı adına ödemekte böylece ücret geliri elde eden kişi ne vergi dairesine gidip mükellefiyet açtırmaktadır ne de herhangi bir beyanname vermektedir..
Örneğin, 2.000 TL net telif ödemesi alacak olan bir YouTuber için 409,60 TL gelir vergisi stopajı hesaplanıp, vergi dairesine ödenecektir. İşte bu süreci YouTuber adına vergi sorumlusu sıfatıyla telif ödemesi yapan şirket yönetecektir.
KDV noktasında ise KDV Genel Uygulama Tebliği’nde yer alan hüküm önemlidir. “İşlemlerine ait verginin beyan ve ödeme mükellefiyeti sorumlular tarafından yerine getirilen serbest meslek mensupları (Gelir Vergisi Kanunu’nun 18 inci maddesinde sayılanlar) ayrıca KDV beyannamesi vermez ve defter tutmazlar. İşlemin belgelendirilmesi ise Vergi Usul Kanununun genel hükümlerine göre gerçekleştirilir.
Bu uygulamaya göre, Gelir Vergisi Kanun’unun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar, aynı Kanunun 18 inci maddesi kapsamına giren kişilere yaptıkları ödemeler ile ilgili olarak gelir vergisi (GV) stopaj tutarı dâhil işlem bedeli üzerinden KDV hesaplayıp sorumlu sıfatıyla beyan edip öderler. Hesaplanan KDV tutarı GV stopaj matrahına dâhil edilmez.”
Yukarıdaki örneğe göre 2.000 TL net telif ödemesi alan YouTubera yapılan ödemeden; brüt 2.409,60 TL üzerinden %18 KDV hesaplanacak ve 433,70 TL KDV hesaplanması gerekecektir. Yine bu tutarı da ödemeyi yapan şirket, YouTuber adına vergi dairesine sorumlu sıfatıyla tam tevkifat yapmak suretiyle beyan edip ödeyecektir.
Bu şekilde telif ücret ödemesi alan içerik üreticileri elde ettiği gelirin yaklaşık %30’unu devlete vergi olarak ödemektedir. Telif ödemesi kapsamında düzenlenecek belge iki nüsha olarak düzenlenen gider pusulası olup, biri YouTubera verilecek diğeri ise telif ücreti ödemesini yapanda kalacaktır.
Özetle YouTuber vergi mükellefiyetinin gerektirdiği birçok yükümlülükten kurtulmuş olsa bile, vergi hesaplanmakta ve devlete YouTuber adına ilgili aracı reklam şirketi tarafından vergisi yatırılmış olmaktadır.
Ancak bu durumda olunsa bile Gelir Vergisi Kanunu madde 18’e 2019 yılında eklenen bir hükme göre (Bu madde kapsamındaki kazançları toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşanlar bu istisnadan faydalanamazlar. Bu durumda olanların, 94 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında tevkifat yapma yükümlülüğü yoktur.) 2020 yılı için yıllık toplam 600.000 lirayı aşan geliri olan bir YouTuber artık serbest meslek kazancı istisnasından faydalanamaz ve mükellef kaydı yaptırması gerekmektedir.
Unutulmamalıdır ki elde edilen her türlü kazanç idare tarafından verilendirilmek istenmektedir. YouTuberlar açısından bakıldığında elde ettikleri gelirler; ister mükellefiyet tesis edilerek olsun, ister telif kazancı kapsamında mükellef olunmadan kesinti yoluyla olsun muhakkak idare tarafından bir tespitin varlığı halinde vergiye tabi tutulacaktır.
Yorumlar