Yeni Dünya ve Yeni İnsan Modeli
Dünya, var olduğu sürece çeşitli değişimlere şahit olmuştur. Çoğu değişim ve yeniliklerin hemen öncesinde bir krizin, savaşın veya toplumsal olayların yaşandığı görülmüştür. Günümüz dünyasında da “Yeni Dünya ve Yeni İnsan Modeli” kavramları konuşulmakta ve bu kavramlar korona virüsün şekillendirdiği dünyanın öngörülemez ve belirsiz olduğuna dayanmaktadır.
ABD Eski Merkez Bankası Başkanı Alan Greenspan, içinde bulunduğumuz bu çağ için “Çalkantılar Çağı” demektedir. Çalkantılar Çağı ifadesini tanımlarken küresel belirsizlik ifadesini kullansak hiç de yanlış olmaz. Küresel belirsizlik ise geçmişten bugüne bakıldığında dünyayı etkisi altına alan olayların yaşanma sıklığındaki artıştan kaynaklanmaktadır. Bu krizlerin tahmin edilemez olması ve hiç beklenmedik anda gerçekleşmesi şüphesiz içinde bulunduğumuz çağdaki insan modelini etkilemektedir.
Aşağıda geçmişten günümüze yaşanan küresel krizlerin kronolojik olarak sıralaması verilmiştir:
| Küresel Olaylar | Tarih |
|---|---|
| Büyük Buhran | 1929 |
| Petrol Krizi | 1973 |
| Kara Pazartesi | 1987 |
| Asya Mali Krizi | 1997 |
| Rusya Krizi | 1999 |
| Nasdaq Balonunun Patlaması, ABD Resesyon | 2001 |
| Arthur Anderson Krizi, Enron Skandalı | 2002 |
| Irak İşgali ve Altın Krizi | 2003 |
| Mortgage Krizi ve Küresel Ekonomik Kriz | 2008 |
| İsviçre Merkez Bankası Krizi ve Forex Piyasası | 2014 |
| Brexit | 2016 |
| ABD-Çin Ticaret Savaşı | 2018 |
| Covid 19 | 2020 |
Tabloya dikkatle bakıldığında 1997’den sonra dünyayı etkileyen olayların yaşanma sıklığında geçmiş dönemlere nazaran kayda değer bir artış görülmektedir. Bu artış günümüz dünyasının artık belirsizlik dünyası olduğuna işaret etmektedir. Bu belirsizlik literatüre yeni bir normalliğin dünyası olarak girmiştir.
Yeni İnsan Modeli
Yeni normalliğin ekonomisindeki özelliklere bakıldığı zaman birey bu durumda tüketim ve tasarruf algısını değiştirmekte artık daha ihtiyatlı bir tutum sergilemektedir. Günümüzde hâkim olan belirsizlik ve öngörülemezlik, bireyin üzerinde baskı oluşturarak sakin düşünmesini ve rasyonel davranmasını olumsuz yönde etkilemektedir.
Yeni insan modelindeki insan özellikleri yalnız, güvensiz, kafası karışık, ben merkezli, esnek ve turist olarak nitelendirebiliriz. Burada turist kavramı önemlidir: bakıldığı zaman turistler farklı bir ülkeye gittiğinde nasıl kendini yabancı hissetmekte ve belirsiz bir durumla karşı karşıya kalmaktaysa yeni normalliğin dünyasında da birey sanki bir turist gibi yabancı ve belirsiz hissetmektedir.
Değişen şartlar karşısında bireyler artık uzun vadeli planlar yerine kısa vadeli planlarla hayatını şekillendirmektedir. Günümüz dünyasında da ülkeler eskisi gibi uzun vadeli planlar yapmamakta, yapanlar bile çoğu zaman hedeflerini değişen şartlardan dolayı tutturmakta zorlanmaktadır. Bu durumda artık dünyada risk ve belirsizliğin arttığını ve beklentilerin artık alışılagelmiş kavramların önüne geçtiğini söyleyebiliriz.
Kovıd-19 Krizine Yanıt ve Dayanıklılık Projesi Dijital Beceri Geliştirme Programı- Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı- Habitat Derneği