Yeni Belediye Başkanları neden ikramiye alamıyor?
Memurlar ikiye ayrılır; 2008 Ekim öncesi girişi olanlar ve olmayanlar.
2008 Ekim öncesi girişi olanlar 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi iştirakçiler, daha sonra girişi olanlar ise 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Yasasına tabi sigortalılardır.
Eski memur ve yeni memurların tabi olduğu hak ve yükümlülükler de farklıdır haliyle.
Emeklilik şartlarından, aylık bağlama oranına; hak sahipliğinden emekli ikramiyesine kadar birçok konuda farklı hükümler uygulanır.
Seçimle gelmelerine rağmen belediye başkanları da geniş anlamda kamu görevlisidir. Bu nedenle sosyal güvenlik bakımından memurların tabi olduğu kurallara tabidirler.
Dolayısıyla 2008 Ekim öncesi memuriyet hizmetine sahip olmak, her fani kamu görevlisi gibi belediye başkanları için de önemlidir.
Yeni (2009 ve sonrası seçimlerle ilke kez kamu görevlisi olan) Belediye Başkanlarının emekli olduklarında 2008 Ekim öncesi memuriyeti olan mevkidaşlarıyla arasında oluşan fark 2002 yılında bir nebze giderildi. Hatta bu konuya ilişkin yine bu platformda 4 Temmuz 2022 tarihindeki yazımız ile bu konuyu dile getirmiştik. 2022 yılında yapılan düzenleme ile yeni belediye başkanları da makam ve görev tazminatı alabiliyor.
Belediye başkanlarının makam tazminatı çözüldü çözülmesine de diğer tüm 5510 sayılı Kanuna tabi memurlar gibi belediye başkanları da ikramiye konusunda büyük sorun yaşıyor.
Emekli ikramiyesi, memurlar emekli olduktan sonra kıdem tazminatına benzer bir şekilde yapılan toplu ödemeyi ifade ediyor. Bu ödeme memuriyette geçen her tam yıl için hesaplanıyor.
İkramiye, hem eski memurlara hem de yeni memurlara ödeniyor. 5434 sayılı Kanuna tabi memurlar ikramiyelerini yine 5434 sayılı Kanunun 89. maddesine göre alıyor. 5510 sayılı Kanuna tabi yeni memurlar için ise kendi kanunlarında bir düzenleme yok! 5510 sayılı Kanuna tabi yeni memurlar ikramiyelerini kendi Kanunlarına göre değil, yürürlükten kalkmış olan eski memurların tabi olduğu 5434 sayılı Kanunun ek 82 inci maddesine göre alıyor. Dolayısıyla 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı kanunu hiçbir zaman tam olarak yürürlükten kalkmıyor.
Eski memurlar için ikramiye, ilk halinde tüm hizmetleri memuriyette geçenler ile son hizmeti memuriyet olanlara ödenirken Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarıyla yeniden düzenlendi. 2012 yılında yapılan düzenleme ile artık kıdem tazminatına uygun şekilde memuriyetten ayrılan kişilere de ödeniyor. Örneğin yedek subaylık yapmış, 15 yıl memuriyetin ardından istifa ederek ayrılmış veya kadın 20 erkek 25 yıl memuriyetin ardından SSK veya Bağ-Kurdan emekliye ayrılmış kişiler emekli ikramiyesi alabiliyor.
Yeni memurlar için düzenlenen ek madde 82 ise yalnızca tüm çalışmaları memuriyet olan veya son çalışması memuriyet olanlara ikramiye ödemesine izin veriyor. Eski memurlar için de aynı şekilde olan düzenlemeyi Anayasa Mahkemesi iki kez iptal etmişken yeni memurlar için son hizmetin memuriyet olma şartı hala öylece duruyor.
Hal böyle olunca 5510 sayılı yeni Sosyal Güvenlik Yasasına tabi Belediye Başkanları, belediyedeki görevleri sona erdikten sonra SSK veya Bağ-Kur çalışmaları ile hizmet süreleri tamamlasalar da son çalışmaları memuriyet olmadığı için ikramiyeden mahrum kalıyor.
Anayasa Mahkemesince iptal edileceği günü bekleyen 5434 sayılı Kanunun ek 82. maddesini aşmak için tek çözüm ise kalan süreyi 5510 sayılı kanuna göre Bağ-Kur’a tabi isteğe bağlı sigorta yaptırmak oluyor. Bu husus yalnızca belediye başkanlarını değil, 2008 Ekim öncesi memuriyeti olan milletvekilleri dahil tüm kamu görevlilerini etkiliyor. Kanunun iptali ise kısa bir dilekçeye bakıyor.
