Yatırım Teşvik Belgesinin devredilmesi durumunda “Devreden Yatırıma Katkı Tutarı” nasıl hesaplanır?
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun “İndirimli Kurumlar Vergisi” başlıklı 32/A maddesiyle sağlanan teşvikle ekonomik kalkınmanın hızlandırılması, istihdamın artırılması, bölgeler arası gelişmişlik farklılıklarının giderilmesi, sektörel kümelenmenin sağlanması, tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesi amaçlanmıştır. Gerekli koşul ve şartlara göre yatırıma katkı tutarı ve vergi indirim oranı belirlenir. Vergi indirimi uygulanmak suretiyle belirlenen yatırıma katı tutarı kadar eksik kurumlar vergisi tahsil edilerek yatırımlar desteklenmektedir.
KVK’nın 32/A maddesinin 6. ve 7. maddesinde yatırımın devrine ilişkin hükümler yer almaktadır.
“(6) Yatırımın faaliyete geçmesinden önce devri halinde, devralan kurum, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla indirimli vergi oranından yararlanır.(6322 sayılı kanunun 39.maddesiyle eklenen cümle; Yürürlük 15.06.2012)Yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanmadan önce indirimli kurumlar vergisi uygulanan hallerde, yatırımın tamamlanıp işletilmeye geçilmemesi durumunda ikinci fıkranın (c) bendi uyarınca indirimli vergi oranı uygulanması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil edilir.
(7) Yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçmesinden sonra devri halinde indirimli vergi oranından devir tarihine kadar devreden, devir tarihinden sonra ise devralan, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla yatırıma katkı tutarının kalan kısmı için yararlanır.”
1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “32.2.10. Teşvik belgeli yatırımların devri” başlıklı bölümünde devre ilişkin detaya yer verilmiştir.
Yatırımın faaliyete geçmeden önce devredilmesi durumunda; devralan kurum, ilgili mevzuatta belirtilen koşulları aynen yerine getirmek kaydıyla indirimli vergi uygulamasından yararlanabilecektir. Yatırımın faaliyete geçmesinden önce devri halinde devreden kurumun bu yatırım dolayısıyla indirimli vergi oranı uygulamasından yararlanamayacaktır. İndirimli kurumlar vergisi uygulanan hallerde, yatırımın tamamlanıp işletilmeye geçilmemesi durumunda yatırım döneminde indirimli vergi oranı uygulanması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil edilecektir.
Yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçmesinden sonra devredilmesi durumunda; indirimli vergi uygulamasından devir tarihine kadar devreden, devir tarihinden sonra ise devralan, ilgili mevzuatta belirtilen koşulları yerine getirmek kaydıyla yararlanabilecektir.
Söz konusu husus örnek veriler üzerinden anlatılacaktır.
Veriler
- Komple yatırım, 3. bölge, yatırıma katkı oranı:%25, vergi indirim oranı:%60, kurumlar vergisi oranı:%25, US-97 kodu:55
- Yatırım 01.01.2023 tarihinde kısmen faaliyet geçmiş olup yatırımdan elde edilen kazanç ayrı hesaplarda takip edilmektedir.
- Yatırım 10.07.2023 tarihinde devredilmiştir.
- 2020 yılında düzenlenen yatırım teşvik belgesinde yer alan yatırım tutarı:50.000.000,00 TL (*Yatırım tutarının hepsi yatırıma katkı tutarında dikkate alınabilecek harcamadır.)
- Devir tarihine kadar (10.07.2023) yapılan harcama tutarı:40.000.000,00 TL’dir
- 2020-2022 yılları arası yararlanılan yatırıma katkı tutarı:6.000.000,00 TL’dir ve tamamı diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlar kapsamında yararlanılmıştır.
- Devir tarihi itibariyle (10.07.2023) bilanço ve gelir tablosu çıkarılmış olup 14.000.000,00 TL yatırımdan elde edilen kazanç, 16.000.000,00 TL diğer faaliyetlerden elde edilen kazanç tespit edilmiştir.
- 2023 yılı kurumlar vergisi matrahı: 40.000.000,00 TL (14.000.000,00 TL yatırımdan elde edilen kazanç, 26.000.000,00 TL diğer faaliyetlerden elde edilen kazanç)
Değerlendirme
Toplam yararlanılabilir yatırıma katkı tutarı 50.000.000,00*%25=12.500.000,00 TL’dir.
Yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazanç için yararlanılabilecek maksimum yatırıma katkı tutarı;
12.500.000,00*%80=10.000.000,00 TL’dir. (*Yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlar için yararlanılabilecek yatırıma katkı tutarı, hesaplanan tutar ile fiilen yapılan yatırım harcaması tutarından küçük olanı aşamaz.)
İndirimli kurumlar vergisi oranı %25-(%60*%25)=%10’dur.
Bu durumda devir tarihi itibariyle;
Diğer faaliyetlerden elde edilen kazanç için;
16.000.000,00*%10=1.600.000,00 TL kurumlar vergisi. Yararlanılan yatırıma katkı tutarı (16.000.000,00*%15)=2.400.000,00 TL’dir.
Yatırımdan elde edilen kazanç için ise;
14.000.000,00*%10=1.400.000,00 TL kurumlar vergisi. Yararlanılan yatırıma katkı tutarı (14.000.000,00*%15)=2.100.000,00 TL’dir.
Toplam yararlanılan yatırıma katkı tutarı (2.400.000,00+2.100.000,00)=4.500.000,00 TL’dir. Devralan kuruma devreden yatırıma katkı tutarı (12.500.000,00-6.000.000,00-4.500.000,00)=2.000.000,00 TL’dir.
(1) 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu
(2) 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği