Bülent TAŞ/ Nazmi KARYAĞDIGiriş: 23.04.2017 - 23:32Güncelleme:23.04.2017 - 23:33

3995OKUNMA

Veri Merkezleri ve Çağrı Merkezleri İçin “Cazip” Destek ve Teşvikler

Geçtiğimiz haftalarda 678 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 4456 sayılı Türkiye Kalkınma Bankasının Kuruluşu Hakkında Kanunda yapılan düzenlemeyle görece az gelişmiş bölgelerdeki yatırım ortamını canlandırarak istihdam, üretim ve ihracatı artırmak yoluyla bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmak amacıyla gerçekleştirilecek olan Cazibe Merkezleri Programının, Türkiye Kalkınma Bankası aracılığıyla yürütülmesi hükme bağlandı.

Düzenlemeye göre Cazibe Merkezleri Programı kapsamında verilecek destekler Hazine Müsteşarlığı bütçesinden Türkiye Kalkınma Bankası Anonim Şirketine aktarılacak kaynaktan karşılanacak.

Cazibe Merkezleri Programı kapsamında; yeni yatırım projeleri için veya yarım kalmış ya da yatırımı tamamlanarak işletme sermayesi yetersizliği nedeniyle işletmeye geçememiş veya kısmen geçmiş yahut başka sebeplerle faaliyet göstermeyen tesislerin yeniden ekonomiye kazandırılması için yatırım ve işletme dönemi destekleri sağlanabiliyor.

Cazibe Merkezleri Programının uygulanacağı iller ile bu Program kapsamındaki destek unsurları ile ilgili hususları belirleme yetkisi Bakanlar Kuruluna verilmişti. Bakanlar Kurulu, Cazibe Merkezleri Programının Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esasları düzenleyen 2016/9596 sayılı Kararname ile bir takım belirlemeler gerçekleştirdi

Programın Uygulanacağı İller

Kararnameye göre Cazibe Merkezleri Programının uygulanacağı iller şunlar:

Destekten Yararlanabilecek Yatırımlar

Üç temel yatırım alanı desteklerden yararlanabilecek. Bunlardan birincisi imalat sanayii olup destek kapsamındaki illerde yapılacak;

• Yeni yatırım projeleri,
• Yatırım süreci devam eden yarım kalmış projeler,
• İşletmeye geçememiş veya faaliyet göstermeyen tesisler,
• İşletme sermayesi ihtiyacı olan tesisler,

Destek kapsamında değerlendirilmektedir. Ayrıca Program kapsamındaki iller dışında bulunan, taşınması uygun görülen ve halen faaliyette bulunan üretim tesislerinin taşınması da destek kapsamına alınmıştır.

Diğer yatırım alanları çağrı merkezleri ve veri merkezlerdir.

Bu ayki yazımızda program kapsamında çağrı merkezleri ile veri merkezi yatırımlarına sağlanan destek unsurlarını ve koşulları detaylandırmaya çalışacağız.

Çağrı Merkezleri Destek Unsurları ve Koşullar

Program kapsamındaki illerde yapılacak yeni yatırımlar destek kapsamında yer alıyor. Destekten yararlanabilmek için asgari bir yatırım tutarı söz konusu olmayıp asgari 200 kişilik bir istihdam ve hizmet sözleşmesi yapmış olma şartı mevcut bulunuyor.

• Bina Tahsis Desteği: Hazineye ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan, atıl vaziyette bulunan ve Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları veya İdareye tahsis edilen binaların yatırımcıya kiralanması,
• Fiber İletişim Desteği: Fiber iletişim altyapısının ilk kurulum maliyetinin karşılanması,
• Personel Eğitim Desteği: İlk kuruluş aşamasında istihdam edilecek personelin eğitim masraflarının personel başına 2.500 TL'yi geçmeyecek şekilde karşılanması,
• Yatırım Yeri Tahsisi: Yatırımcıya kiralanacak ya da bina inşa desteği için kullanılacak;
• OSB içindeki boş parseller (zorunlu durumlar halinde) veya
• Hazineye ait arsa veya parsellerin

Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları veya İdareye devredilmesi şeklinde uygulanıyor.

• Bina Yapımı Desteği: Tahmini bina yapım maliyeti Türkiye Kalkınma Bankası tarafından belirlenecek. Bina yatırımcının kendisi, Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları veya İdare tarafından yaptırılacak. Yatırım için gerekli binanın azami 20.000 m2'ye kadar kısmı desteklenebilecek ve verilecek destek tutarı 10.000.000 TL'yi geçmeyecektir. Aşan kısmın yatırımcının öz kaynaklarından karşılanması gerekiyor.
• Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği: Makine-teçhizat ile donanım ve yazılım harcamaları için;
• 2 yıl anapara ödemesiz dönem dâhil 6 yıl vadeli
• 3 yıl anapara ödemesiz dönem dâhil 10 yıl vadeli (Krediye konu makina teçhizatın 13.09.2014 tarih ve 29118 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren "yerli malı tebliği"  kapsamında yerli malı belgesine sahip olması ya da yerli patente dayalı üretim teknolojisi kullanılırsa)

Makine-teçhizat ile donanım ve yazılım harcamaları taahhüt edilen istihdam başına 4.000, bina yatırımları için azami 10 milyon liraya kadar sıfır faizli yatırım kredisi kullandırılacak.  Kredilendirilecek yatırımın asgari %30'u kadar öz kaynak şartı aranacak. Kullanılmış makina teçhizat- donanım ve sair malzeme alımları için destek sağlanmayacak.

Veri Merkezleri Destek Unsurları ve Koşullar
Program kapsamındaki illerde yapılacak yeni yatırımlar destek kapsamında yer alıyor. Destekten yararlanabilmek için asgari bir yatırım tutarı söz konusu olmadığı gibi asgari istihdam şartı da söz konusu değil. Buna karşılık asgari 5.000 m2 beyaz alan ve ANSI/TIA-942'ye göre TIER-3 veya üstü seviyede olma şartı aranıyor.

• Enerji Desteği: Aylık enerji giderlerinin KDV hariç % 30'u 10 yıl süreyle karşılanacak.
• Fiber İletişim Altyapısı Desteği: Fiber iletişim altyapısının ilk kurulum maliyeti karşılanacak.
• Yatırım Yeri Tahsisi Desteği: Yatırımcıya kiralanacak ya da bina inşa desteği için kullanılacak;
• OSB içindeki boş parseller,
• OSB’de uygun parsel bulunmaması halinde hazineye ait arsa veya parsellerin

Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları veya İdareye devredilmesi ve yatırımcıya kiralanması şeklinde uygulanacak. Asgari 100 milyon TL tutarında ve asgari 100 kişilik istihdam sağlayacak yatırımlar için, OSB' de parsel bulunmaması veya yatırımın OSB' de yapılamayacak büyüklükte veya bütünleşmiş nitelik arz etmesi halinde Hazineye ait taşınmazlar üzerinde 49 yıl süreli bedelsiz olarak bağımsız ve sürekli irtifak hakkı tesisi edilecek.

• Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği: Bina, makine-teçhizat ile donanım ve yazılım harcamaları için;
• 2 yıl anapara ödemesiz dönem dâhil 6 yıl vadeli
• 3 yıl anapara ödemesiz dönem dâhil 10 yıl vadeli (Krediye konu makina teçhizatın 13.09.2014 tarih ve 29118 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren "yerli malı tebliği"  kapsamında yerli malı belgesine sahip olması ya da yerli patente dayalı üretim teknolojisi kullanılırsa)

Kredilendirilecek yatırımların azami %70’ine, bina yatırımları için azami 10 milyon liraya kadar sıfır faizli yatırım kredisi kullandırılır. Kredilendirilecek yatırımın asgari %30'u kadarözkaynak şartı aranır. Kullanılmış makina teçhizat- donanım ve sair malzeme alımları için destek sağlanmaz.

Başvuru Yeri
Başvurular, Bankanın belirleyeceği bilgi ve belgelerle Türkiye Kalkınma Bankasına veya Bankaya iletilmek üzere Kalkınma Ajansları Yatırım Destek Ofislerine yapılacak.

Türkiye Kalkınma Bankasının internet sitesinde başvurularda aranacak bilgi ve belgeler aşağıdaki gibi sıralanıyor.

Başvurularda, Bankanın değerlendirme ve öncelik ölçütleri Bakanlar Kurulu Kararında ayrıntılı olarak belirtilmiş durumda. Buna göre Banka değerlendirmesinde;

• Projenin optimum üretim ve hizmet ölçeğini sağlaması
• İllerde ve bölgelerde arz ve talep dengesi gözetilerek yeni yatırımın atıl kapasite oluşturmaması
• Fizibilite ve proje değerlendirme raporuna göre yatırımın teknik, ekonomik ve mali yönden yapılabilir ve sürdürülebilir olması
• Yatırımcının yeterli mali güce sahip olması

hususlarını dikkate alacak.

Teminat
Program kapsamında sağlanacak Faizsiz Yatırım Kredisi Desteklerinde;

• Bina Yapımı Desteği ile birlikte Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği sağlanması halinde krediye konu makine teçhizat,
• Bina Yapımı Desteğinden yararlanmaksızın gerçekleştirilen yatırımlarda, veri merkezleri yatırımları haricinde bina ile makine ve teçhizat,

teminat olarak alınacak; ayrıca ilave teminat aranamayacak.

Kira Sözleşmesi ve Kira Bedeli
Bina Yapımı Desteği veya Bina Tahsisi Desteğine konu binalar ile Yatırım Yeri Tahsisi Desteğine konu parsel, taşınmaz veya binalar yatırımcılara Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları veya İl Özel İdareleri tarafından kira sözleşmesi düzenlenmek suretiyle kiralanacak.

Karar kapsamında, Çağrı Merkezi Destek Paketi hariç olmak üzere, yatırımcıya kiralanmak suretiyle tahsis edilen parsel, taşınmaz ve binaların mülkiyeti, asgari 15 yıl süreyle desteğe konu üretim faaliyetinin sürdürülmesi, asgari istihdam şartının bu sürenin tamamında istihdam edilecek adam/ay toplamının yüzde sekseninden az olmamak üzere yerine getirilmesi ve varsa diğer destek koşullarının sağlanması halinde, talebi üzerine yatırımcıya, bina için sağlanan nominal destek tutarı, parsel veya taşınmaz için ise emlak vergisine esas metrekare birim değeri toplamı karşılığında devredilebilecektir.

Gelir ve Kurumlar Vergisi Teşviği
Gelir Vergisi Kanununun 89, Kurumlar Vergisi Kanunun 10. maddeleri uyarınca yurtdışında bulunan kişi ve kurumlara verilen çağrı merkezi hizmetleri ve veri saklama, veri işleme, veri analizi hizmetlerinden elde edilen kazancın %50’si gelir veya kurumlar vergisine tabi kazancın tespitinde indirim konusu yapılabiliyor.

%50 oranını, hizmet alanları ve kazanç tutarları itibarıyla sıfıra kadar indirmeye veya %100'e kadar artırmaya Bakanlar Kurulu, bu indirimin uygulanmasına ve denetime ilişkin usul ve esasları belirlemeye ilgili bakanlıkların görüşünü almak suretiyle Maliye Bakanlığı yetkili kılınmış durumda.

a. İndirimden faydalanma şartları
İlgili şirketlerin ana sözleşmelerinde yazılı esas faaliyet konuları arasında, çağrı merkezi, veri saklama, veri işleme, veri analizi hizmetleri sunmak olmalıdır. Şirket bünyesinde sözü edilen hizmetlerden sadece birisi verilebileceği gibi ana sözleşmelerinde yer almak şartıyla birden fazlası da verilebilir.

Çağrı merkezi, veri saklama, veri işleme, veri analiz hizmetlerinin, Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, iş yeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara verilmesi gerekiyor.

Belirtilen hizmetlerin fiilen verilmesi gerekmekte olup bu alanlarda sunulan asistanlık, danışmanlık ve aracılık gibi hizmetlerin bu kapsamda değerlendirilmesi mümkün değil.

Ayrıca yapılan hizmet ile ilgili olarak düzenlenecek faturanın, yurt dışı mukimi kişi ve/veya kurum adına düzenlenmesi gerekiyor.

Öte yandan verilen hizmetten yurt dışında yararlanılmış olması gerekiyor. Diğer bir anlatımla, yurt dışı mukimi kişi ve/veya kurum için verilen hizmetin, bu kişilerin ve/veya kurumların Türkiye'deki faaliyetleri ile ilgisinin olmaması gerekiyor.

Bu hizmetler, fiziki olarak Türkiye'de verilmekle birlikte yararlanıcısının Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişiler olması gerekmekte.

b. İndirim tutarının tespiti
İndirim kapsamında kabul edilen faaliyetlerden elde edilen hasılattan bu faaliyetler nedeniyle yüklenilen gider ve maliyet unsurlarının düşülmesi sonucu bulunacak kazancın %50'si, kurumlar vergisi beyannamesinin "Kazancın Bulunması Halinde İndirilecek İstisna ve İndirimler" bölümünde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapılabilecektir. Diğer indirim ve istisnalar ile geçmiş yıl zararları nedeniyle indirim konusu yapılamayan tutar izleyen dönemlere devredilemiyor. Faaliyet sonucunun zararlı olması halinde ise indirim söz konusu olmayacak.

c. Kazançların kayıtlarda izlenmesi
Çağrı merkezi, veri saklama, veri işleme, veri analizi, hizmetleri ile ilgili olarak indirim kapsamında kabul edilen faaliyetlerden elde edilen kazancın, kurumlar vergisi matrahının tespiti açısından, hasılat, maliyet ve gider unsurlarının; ayrı ayrı izlenmesi, diğer faaliyetlerle ilişkilendirilmemesi ve kayıtların da bu ayrımı sağlayacak şekilde tutulması gerekiyor.

İndirim kapsamında kabul edilen faaliyetler ile bu kapsama girmeyen işlerin birlikte yapılması halinde, indirim uygulanacak kazanca ilişkin hasılat, gider ve maliyet unsurlarının ayrı olarak tespit edilmesi gerekir.

Gider ve maliyet unsurlarının ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespitinin mümkün olmadığı hallerde ise müşterek genel giderler, bu faaliyetler ile ilgili olarak cari yılda oluşan hasılatın toplam hasılata oranı esas alınarak dağıtılmalıdır.

İndirim kapsamında kabul edilen faaliyetler ile bu kapsamda değerlendirilmeyen faaliyetlerde müştereken kullanılan tesisat, makine ve ulaştırma vasıtalarının amortismanlarının ise bunların her bir işte kullanıldıkları gün sayısına göre dağıtımının yapılması gerekiyor.

Hangi işte ne kadar süreyle kullanıldığı tespit edilemeyen sabit kıymetlere ilişkin amortismanlar ise, müşterek genel giderlerle birlikte dağıtıma tabi tutulacak.

İlgili şirketlerin esas faaliyet konusu dışındaki işlemlerinden elde ettikleri gelirleri ile olağandışı gelirlerinin indirim kapsamında değerlendirilmesi mümkün değil. Dolayısıyla, nakitlerin değerlendirilmesi sonucu oluşan faiz gelirleri, kasadaki dövizlerin değerlemesinden kaynaklanan kur farkları ve iktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan gelirler bu kapsamda değerlendirilmeyecek.