Turizm gelirleri rekora gidiyor
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) turizm verilerinin hesaplama yönteminde revizyona gideceğini belirterek 3. Çeyrek istatistikleri açıkladı.
Temmuz-Ağustos-Eylül aylarını içeren 3. Çeyrek sonuçlarına bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 27,1 oranında artış gerçekleşti.
Buna göre ilgili Çeyrekte turizm geliri 17 milyar 952 milyon 361 bin dolar olarak açıklandı.
Buna ek olarak, ziyaretçi sayısı ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 54 oranında artış göstererek 21 milyon 128 kişi oldu (Tablo 1).
Tablo 1: Turizm Geliri ve Ziyaretçi Sayısı
Dönem | Turizm Geliri (Milyar $) | Ziyaretçi Sayısı (Milyon kişi) | |
2021 | I. Çeyrek | 2 635 969 | 2 600 468 |
II. Çeyrek | 4 104 082 | 4 066 210 | |
III. Çeyrek | 14 126 732 | 13 640 672 | |
IV. Çeyrek | 9 306 804 | 9 050 112 | |
2022 | I. Çeyrek | 6 561 011 | 6 451 657 |
II. Çeyrek | 10 515 168 | 11 939 131 | |
III. Çeyrek | 17 952 361 | 21 000 128 |
Kaynak: TÜİK
Eğitim hayatımızın ilk yıllarından beri “bacasız sanayi” olarak bildiğimiz turizm, Türkiye’nin sahip olduğu coğrafi ve tarihi avantajların da etkisiyle pozitif etki sunmaya devam ediyor. Bu doğrultuda, 2022 yılının 3. Çeyreğinde gerçekleşen 17 milyar dolarlık turizm gelirinin yüzde 14,3’ü yurt dışında ikamet eden vatandaşlardan oluşmaktadır.
Seyahat türlerini bireysel ve paket tur olacak şekilde değerlendirirsek; ilgili çeyrekte harcamaların yaklaşık yüzde 70’i kişisel harcamalardan oluşurken yüzde 30’u ise paket tur harcamalarından meydana geldiği anlaşılmaktadır.
Geliş amaçlarına göre bakıldığında ise turistlerin yüzde 75,1 ise gezi, eğlence, sportif ve kültürel faaliyetler amacıyla ülkemizi ziyaret ederken; yüzde 17,8’si akraba ve arkadaş ziyareti, yüzde 2,6 da alışveriş amacıyla geldiği görülmektedir.
Covid-19 pandemisi sonrası hem dışarıda hem içeride küresel risk ve belirsizliklerin devam ettiği söylenebilir. Söz konusu salgın sonrası toparlanmaya çalışan ekonomiler bir de Rusya-Ukrayna gerginliği ve çevre sorunları gibi şoklarla karşı karşıya kalınca küresel toparlanmanın beklenenden uzun sürebileceği değerlendirilmektedir.
Son gelen dış ticaret açığı verilerine göre Eylül ayında yüzde 168 oranında artış gerçekleştiği bilinmektedir. İhracat ve ithalatın arasındaki makasın kapanmasında turizm gelirlerinin de etkisi olduğu yadsınamaz bir gerçek. Bu sebeple turizm sektöründe yaşanacak pozitif gelişmeler dış ticaret açığı üzerinde de olumlu etkiyi besleyecektir.
Son günlerde yaşanan enerji krizleri arz ve talep koşullarının bozulmasına sebep olarak makroekonomik dengeleri sarsabilmektedir. Öte yandan Covid-19, aşının bulunmasıyla birlikte salgının seyrinde yaşanan pozitif gelişmeler neticesinde Türkiye 2022 yılının ilk üç Çeyreğinde turizm gelirlerini yaklaşık 35 milyar dolar ile salgın öncesi döneme göre bir hayli yükseltmiştir.
Buna ek olarak, yılın son çeyreğine ilişkin turizm geliri beklentisi olan 9 milyar dolar gerçekleştirmesi halinde toplamda 44 milyar dolarlık turizm geliri ileCumhuriyet döneminin rekoru kırılacağı öngörülmektedir.
Turizm verilerini yorumlarken sadece toplam turizm gelirlerini değil kişi başı ortalama turizm geliri ve ortalama geceleme sayısı da değerlendirilmelidir. Verilere göre kişi başı ortalama harcamasının yaklaşık 1000 dolar iken 2022 yılı 3. Çeyreğinde yaklaşık 855 dolara düştüğü görülmektedir (Şekil 1).
Şekil 1: Kişi Başı Ortalama Harcama (Bin $)
Kaynak: TÜİK
Ortalama geceleme sayısına bakıldığında ortalama 10 gün olan sayının 2021 yılında ortalamanın üzerine çıktığı bilinmektedir. Söz konusu gün sayının yükselmesi üzerinde salgın sürecinde bireylerin ülkeye giriş yaptıklarında karantinaya tabi olmaları ve ülkelerin uyguladıkları kısıtlamaları sebebiyle gelen turistin salgın öncesine kıyasla sirkülasyonun az olmasının etkili olduğu düşünülmektedir. Verilere bakıldığında ilgili yılın 3. çeyreğinde ortalama geceleme sayısı 9,7 olarak gerçekleşmiştir (Şekil 2).
Şekil 2: Ortalama Geceleme Sayısı
Kaynak: TÜİK