Sahte uzman, yalan haber: Emekliler kime inansın?
Geçtiğimiz hafta yazılı-görsel-sosyal ve bilumum medyada “2022 yılında emekli olan memurlara ilave ikramiye ödenecek” başlıklı haberleri en üstlerde görmüşsünüzdür. Hem de uzmanlıkları yalanlarından menkul bir dolu “sahte sosyal güvenlik uzmanı” imzasıyla.
Öncelikle belirtmek gerekir ki sosyal güvenlik uzmanlığı nitelikleri yasalarla belirlenmiş bir meslektir. Bu unvana kimlerin sahip olabileceği de mevzuatta açık açık yazılmıştır. Tıpkı mali müşavir, sosyal güvenlik denetmeni, sosyal güvenlik müfettişi gibi unvanları kullanabilmek için hangi şartlara sahip olunmasının yazıldığı gibi. Hele bir de “kendine başuzman diyenler” var ki Allahtan ülkemizde genel sağlık sigortası sistemimiz ruh sağlığına ilişkin tedavi giderlerini de geri ödeme kapsamındaki sağlık hizmetlerinden sayıyor.
İnsan neden sahip olmadığı bir unvanı kullanır sorusunu bir kenara bırakacak olursak emeklilerimize daha büyük eziyeti yalan haberciler yapabiliyor. Çünkü;
Başlık = Tıklanma, Tıklanma = Reklam Geliri anlamına geliyor.
Hal böyle olunca yalandan kim ölüyor?
Sosyal güvenlik sistemimiz yaklaşık iki yıldır şenlikli bir dönem yaşıyor. Kimi beklenmedik şekilde emekli oluyor, kiminin borçlanma yapmasına gerek kalmıyor, kimine de maaş farkı veriliyor.
Bu nedenle sosyal güvenlikle ilgili yapılan haberler de daha çok ilgi çekiyor.
Haberin içeriğiyle başlık tutmasa da umut doğuyor bir kere. İlave ikramiye!
SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve SGK kurulduğu günden bu yana emeklilik, malullük, ölüm, iş kazası, meslek hastalığı ve analık ile hastalıkgibi durumları bir risk olarak görüyor. Bu risklerden birinin gerçekleşmesi halinde sigortalılara veya kalanlarına ödemeler yapıyor. Yani bunu sosyal güvenlik kurumları yıllardır yapıyor. Bazen maaş oranı değişikliği, maaş katsayısı, çalışma kaybı oranı değişikliği gibi nedenlerle ilave ödeme de yapılıyor.
Sigortalılara ve kalanlarına yapılan ödemeler aylık olabileceği gibi tek seferlik de olabiliyor. Memur emeklilerine yapılan emekli ikramiyesi de TEK SEFERLİK ödemeler arasında yer alıyor. Ödeniyor ve konu kapanıyor.
Emekli Sandığı emeklileri için ödenen emekli ikramiyesi memurun emekli olması halinde ödeniyor. Emeklilik de memurun ya kendi isteğiyle ya da isteği dışında oluyor. Kendi isteği ile emekli olan kişilere geçmişe yönelik herhangi bir ödeme yapılmıyor.
Kendi isteği dışında; vazife malulü, kadrosuzluktan emekli, resen emekli ve yaş haddinden dolayı emekli olanlara kanundan doğan özel bir uygulama olarak bir sonraki katsayı değişikliğine göre fark ödeniyor. Bir sonraki değişiklik oranı kadar ilave ödeme yapılıyor. Uygulama görevdeyken vefat eden memurlar için de geçerli.
Örneğin 30 hizmet yılına karşılık her ikisi de 300.000 emekli ikramiyesi alarak Kasım 2022’de emekli olan iki memur düşünelim. İlki 60 yaşında kendi isteğiyle emekli, ikincisi ise 65 yaşında yaş haddinden dolayı emekliye sevk edilmiş olsun. 65 yaşında emekli olan kişinin isteği dışında emeklilik gerçekleştiği için bu kişiye Ocak 2023 artışı %30 oranında 60.000 TLikramiye farkı ödeniyor. Şayet öğretmen, hemşire, polislerde olduğu gibi ek göstergede değişiklik olursa bu değişiklikler de ikramiye farkına yansıtılıyor.
İkramiye farkı ödemesi yıllardır yapılıyor.
Emekliler ise sahte uzmanlarca, tıklanma uğruna mağdur ediliyor.