Sağlık turizmi ve vergisel boyutu
Uluslararası Ticaret ve Sağlık Turizm Federasyonu (UTSAF), 10. Yıl Prestij Ödül Töreni’ni Ankara Ticaret Odası (ATO) Meclis Salonu’nda gerçekleştirdi. Ticaret, turizm, sağlık ve sağlık turizmi alanlarında sektöre önemli katkılar sunan isimlerin ödüllendirildiği bu anlamlı geceye katıldım. Ülkemiz sağlık turizmi alanında dünyada önemli bir seviyeye sahiptir.
Sağlık turizmi, sağlanacak sağlık hizmeti almak amacıyla kendi ülkelerinde başka ülkelerde bir seyahat edilmesi şekilde tanımlayabiliriz. Bu turizm türü, genellikle daha uygun iyileşme, daha kaliteli sağlık hizmetleri kapsamaktadır.
Sağlık turizmi türleri; tıbbi turizm, termal turizm, yaşlı ve engelli turizmi içermektedir.
Sağlık turizminin avantajları;
- Daha uygun maliyetli tedavi imkânı
- Yüksek kaliteli sağlık hizmetleri
- Uzman doktorlar ve ileri teknoloji sağlık hizmetleri
Sağlık turizmi verileri;
Grafik 1: Ülkemize Gelen Sağlık Turist Sayısı
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (1) IV. Çeyrek: Ekim-Aralık ve Yıllık( 2024)TÜİK verileridir.
Grafik 2: Sağlık Turizm Gelirleri (Bin USD)
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (1) IV. Çeyrek: Ekim-Aralık ve Yıllık( 2024)TÜİK verileridir.
2024 yılında toplam 1.506.442 kişi sağlık hizmeti almak için ülkemize gelmiş ve buradan elde edilen gelir 3.022.957 bin ABD Doları tutarında gerçekleşmiştir.
Sağlık turizminin vergisel boyutu; KDV, Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi vardır.
Katma Değer Vergisi Kanununun 13. maddesinin (l) bendinde aşağıda yer alan hüküm verilmiştir. Maddeye göre, “…(l) Sağlık Bakanlığınca izin verilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından, Türkiye'de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere, münhasıran sağlık kurum ve kuruluşlarının bünyesinde verilen koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri (Türkiye'de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere söz konusu hizmetlerle birlikte sağlanan diğer teslim ve hizmetler istisnanın kapsamına dahil değildir.)…”şekildedir. KDV’den istisna edilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89. maddesinin 13. fıkrasında aşağıda yer alan hüküm yer almaktadır. “Bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın %50'si gelir vergisi matrahından indirilir” Gelir Vergisi Kanunu açısından Sağlık turizmi şirketleri, gelirlerini serbest meslek kazancı ve ticari kazanç olarak beyan etmektedir.
Aynı yöndeki bir istisna Kurumlar Vergisi Kanununun 10. maddesinin 1/(ğ) bendinde düzenlenmiştir. Buna göre sağlık turizmden elden edilen kazancın %50'sini kurumlar vergisi matrahından indirebilir.
Dikkat edilmesi gerek husus, indirimden yararlanılabilmesi için fatura veya benzeri belgenin yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmesidir.
Sağlık turizmi sektöründe vergisel teşviklerden yararlanabilmek için:
- Sağlık hizmetlerinin Sağlık Bakanlığı'ndan uluslararası sağlık turizmi yetki belgesi alınması,
- Tedavi gören kişiye yabancı uyruklu olması,
- Hizmetin Türkiye'de olması,
- Ödemenin banka veya finans işlemleri yoluyla döviz olarak yapılması gerekmektedir.
Özetle, vergisel avantajların ile sağlık turizmi sektörüne olumlu etkisi olurken, KDV istisnası, kurum vergisi indirimleri ve devlet teşvikleri ile desteklenmektedir.
(1) Gelir Vergisi Kanunu, Kanun Numarası:193, Kabul Tarihi: 31.12.1960, RG 10700 - 06/01/1961
(2) Katma Değer Vergisi Kanunu, Kanun Numarası: 3065, Kabul Tarihi: 25.10.1984, RG 02.11.1984/18563
(3) Kurumlar Vergisi Kanunu, Kanun Numarası: 5520, Kabul Tarihi: 13.06.2006, RG21/06/2006/ 26205
(4) Bülent TAŞ, Nazmi KARYAĞDI, “Sağlık turizmi ve vergisel destekler”, https://vergialgi.com/saglik-turizmi-ve-vergisel-destekler