Ödediğimiz Vergiler Nereye Harcanıyor?
Vatandaş olmanın, kamu hizmetlerinden yararlanmanın en temel sonuçlarından biri vergi ödemek.
Toplumlar medeni toplumlar haline dönüşüp, çağın imkanlarından yararlandıkça vergi ödeme yükümlülüğü artmakta.
Daha az vergiyle idare edilen devletler artan sosyal devlet uygulamaları, alt yapı çalışmaları, eğitim ve sağlık hizmetleri, iç güvenlik ve savunma harcamaları, adalet harcamaları, yerel yönetimler tarafından sağlanan hizmetler vb. ile daha fazla kaynağa yani vergiye ihtiyaç duyar hale gelmekteler.
Vergi mükellefi sayısı tuzağı
Tıpkı orta gelir tuzağı gibi Türkiye on yıllardır sabit vergi mükellefi sayısı tuzağına yakalanmış durumda. Vergi tabanını genişletmek amacıyla yapılan yüzlerce vergi reformuna, idari ve denetsel uygulamalara rağmen gelir ve kurumlar vergisi mükellefi sayısı adeta bir tuzağa yakalanmışçasına 3 milyonu bir türlü aşamamakta.
Gerçek vergi rekortmeni: Öztürk ailesi
Ancak ülkemizdeki vergi yapısı %70 dolaylı vergiler %30 gelir ve kazançlar üzerinden alınan vergiler yapısına sahip olduğu için gerçekte en çok vergi ödeyen kişiler, gelir ve kurumlar vergisi rekortmeni olarak açıklanan kişiler değil isimsiz vergi kahramanları yani sizler ve bizler. Yani T.C. vatandaşlarının oluşturduğu Öztürk ailesi gerçek vergi rekortmeni.
Öztürk ailesi aslında hayali bir isme sahip olsa da gerçekte milyonlarla ifade edilen orta halli bir Türk ailesi. 1985’te Katma Değer Vergisi, 1999’da Özel İletişim Vergisi ve 2002’de de Özel Tüketim Vergisi sayesinde Türk Vergi Sistemi gelir üzerinden vergi alan bir sistem olmaktan çıkıp harcama üzerinden vergi alan bir sistem haline dönüştü. İşte o günden beri Öztürk ailesi hep vergi rekortmeni.
Verginin toplanmasında ziyade harcanması önemli
Günümüz dünyasında aslında verginin toplanmasından ziyade harcanması önemli. 2013 yılındaödeyeceğimiz vergi tutarı bütçede 370 milyar lira olarak belirlenmiş.
- Peki bu vergiler nereye harcanıyor?
- Hangi kamu yatırımlarına ya da hizmetlerine öncelik veriliyor?
- Harcamalar etkin ve verimli yapılıyor mu?
- Toplanan vergiler ve yapılan harcamaların performansı etkin bir şekilde denetleniyor mu?
Harcama sonuçları ve denetim sonuçları toplumla paylaşılıyor mu? Bugün gelişmiş ve medeni ülkeler olarak tüm dünyaya örnek olan ülkeler grubunda bu soruları vatandaşların sorması bir hak, Devletin de bunları cevaplandırması bir yükümlülüktür.
Çünkü vergi ödemek beraberinde hesabını sormaya da imkan vermektedir.
Esas itibariyle batı toplumlarında bu sorular ve cevapları iyi yönetişimin temellerini oluşturmaktadır. İyi yönetişim ise en yalın ifadeyle; Devlet örgütünün ve onu yöneten siyasetçi ve bürokratın şeffaflık ve hesap verilebilirlik çerçevesinde görevlerini yerine getiriyor olmasıdır.
vergialgi.com’ten yeni bir bölüm
Yurttaşların vergiler ve harcama yerlerine ait temel bilgi edinme hakkına katkıda bulunmak üzere sitemizde “Ödediğimiz Vergiler Nereye Harcanıyor?” bölümünü açıyoruz.
Bu bölümde temel kamu hizmetlerine ve yatırımlarına yapılan harcamalara ait bilgiler bulacaksınız.
Mega projeler için ne kadar harcama yapıldığını dolayısıyla da bu projelere vergilerden ne kadar aktarım yapıldığını öğreneceksiniz.
Bu bölüm sayesinde; vatandaş olmanın sadece vergi ödeme yükümlülüğünden ibaret olmadığı aynı zamanda harcamalar konusunda bilgi sahibi olma ve karar alma ile hesap sorma sürecine dahil olma haklarından oluştuğu gerçekliğine katkıda bulunmak amacındayız.