Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Vergi

Nazmi KARYAĞDI
Nazmi KARYAĞDI
985OKUNMA

Mücbir Sebep İlanından Önce Vergisini ve Primini Ödeyene Geçmiş Olsun mu Diyeceğiz?

Ege ve Akdeniz bölgemizde yaşadığımız belki de asrın en büyük yangını için tüm halkımıza geçmiş olsun.

Ormanlarda insanlarımız, hayvanlarımız, bitkilerimiz, toprağımız yandı.

Ülkemizin dört bir yanındaki insanımızın canı yandı.

28 Temmuz’da başlayan yangının yaralarını sarmak için çeşitli tedbirler devreye alındı.

SGK tarafından 3 Ağustos’ta, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ise, bundan iki gün sonra, 5 Ağustos’ta Antalya ili Akseki, Alanya, Gazipaşa, Gündoğmuş, Manavgat ve İbradı ilçeleri, Mersin ili Aydıncık ve Silifke ilçeleri, Osmaniye il merkezi ile Kadirli ilçesi, Muğla ili Bodrum, Köyceğiz, Marmaris, Milas, Seydikemer ve Kavaklıdere ilçeleri, Adana ili Aladağ, İmamoğlu, Karaisalı ve Kozan ilçelerinde 28 Temmuz’dan itibaren geçerli olmak üzere, 1 Kasım’a kadar mücbir sebep ilan edildi.

Buna göre bu ilçelerde kayıtlı olan tüm mükellefler (yangınlardan doğrudan etkilensin veya etkilenmesin) bu tarihler arasında vermeleri gereken beyannameleri ve bildirimleri 16 Kasım’a kadar vermeyecekler.

Aynı şekilde vadesi bu tarihler arasında olan vergileri de 30 Kasım’a ödemeyecekler.

Büyük yangın, Temmuz ayının son 4 gününe denk geldi.

Vergi takvimine bakacak olursak 30 Temmuz’da muhtasar ve prim beyannamelerinin, KDV beyannamelerinin verilmesi ve ödenmesi için son gündü.

Keza 2 Ağustos da MTV’nin, gelir vergisinin 2. taksitinin, turizm payının, poşet vergisinin (GEKAP), haberleşme vergisinin ve 7143 ile 7256 Kanun numaralı vergi yapılandırmalarının taksitlerinde son ödeme günüydü.

Yani SGK 3 Ağustos’ta, HMB 5 Ağustos’ta ancak mücbir sebep ilan ettiği için 30 Temmuz’da ve 2 Ağustos’ta mükellefler beyanlarını verip vergilerini ödemek zorunda kaldılar.

İlan edilen mücbir sebep 28 Temmuz’dan başladığına göre, bu süre içinde mücbir sebep ilan edilmediğinden ötürü beyanname verip vergisini ve primini ödeyen vatandaşlar ne yapacaklar?

Oysa 30 Temmuz ve 2 Ağustos’ta beyanda bulunmayıp vergisini ödemeyenler şimdi 16 Kasım’da beyanda bulunup 30 Kasım’da ödemelerini yapabilecekler.

Yani onlar 4 ay süreyle ödeme yapmak durumunda olacaklar.

Mücbir sebep ilanının beyan ve ödeme süreleri geçtikten sonra yapılması mükellefler arasında ikili bir yapı oluşturdu.

Bir kısım mükellefler vergilerini ödedi bir kısmı ise ödemedi.

Mücbir sebep geçmişe doğru ilan edildiğine göre, şartlar ne olursa olsun, yüreği kan ağlayarak da olsa beyannamesini verip vergisini, primini ödeyenler ödedikleri paralarıı geri alabilecekler mi?

Bugüne kadar ki idari uygulamalara ve mücbir sebep ilanına ilişkin yasal düzenlemelere bakacak olursanız geri almak pek de mümkün gözükmüyor.

Yazımızın başlığında belirttiğimiz gibi yangın için geçmiş olsun denilen vatandaşlarımıza, büyük olasılıkla, vergi ve primler için de geçmiş olsun denilecektir.

Ancak bu durum bize göre mükellef haklarına aykırı bir durumdur.

Mücbir sebep ilan edilen yerlerde yaşayan vergi mükelleflerine, yangıdan doğrudan etkilensin veya etkilenmesin, istisnasız bir şekilde tanınan bu destekten o yöredeki tüm mükelleflerin (beyannamesini verip vergisini ödeyen mükellefler de dahil) yararlanması gerekir.

Zira afet bölgesinde yaşayan insanlarımız için afetten sonra hayatın zorluklar aynıdır.

Ekonomik darboğazlar aynıdır.

Bu nedenle de afet bölgesinde yaşayan ve 30 Temmuz-2 Ağustos’ta vergi ödeyen vatandaşlarımıza, başvuruları halinde ödedikleri vergi geri ödenmelidir.

Peki, bu nasıl olacak?

Bu yörelerde yaşayan vergi mükelleflerimiz (MTV mükellefleri de dahil) Vergi Usul Kanununun 120/3 maddesi uyarınca nakden veya hesaben fazla veya yersiz yere ödedikleri vergilerin iadesini talep edebilirler.

İade sürecine ilişkin düzenlemeler

Mücbir sebep ilanından, yangın bölgesinde yaşayan mükelleflerden 28 Temmuz-5 Ağustos tarihleri arasında ödedikleri vergiler “yersiz” ödenen vergilerdir.

“Yersiz” tabiri Türk Dil Kurumuna göre; yerinde olmayan, uygunsuz, anlamsız, manasız olarak ifade ediliyor.

Yersiz vergi ödemesi ise, mükellefin mevzuata göre yapılması gerekmeyen bir yükümlülüğü yerine getirmesi, bir başka ifadeyle uygunsuz vergi ödemesi demektir.

Bu nedenle de mücbir sebep nedeniyle mükellefin vergi ödememesi gerekirken vergi ödemesi durumunda, ödenen vergi yersiz ödenen vergi durumundadır ve mükellefe iade edilmesi gerektiği kanaatindeyiz.

429 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 6 no.lu eki olarak yer alan dilekçe örneği doldurularak ilgili vergi dairesine yazılı olarak başvurulması veya elektronik olarak yapılması mümkün.

Yazılı başvuru elden yapılabileceği gibi adi veya taahhütlü posta ile veya APS ile de yapılabilir.

Bölgede yaşayan vatandaşlarımıza kolaylık olması açısından dilekçe örneğine ekte yer veriyoruz.

Mücbir sebep halinin ilanında geç kalınmamalı

Ülkemizden ırak olmasını arzu ettiğimiz ancak her zaman karşılaşabildiğimiz doğal afetler nedeniyle zaman zaman Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca mücbir sebep ilan edilmektedir. Afetin meydana geldiği tarih ile mücbir sebep ilanı arasındaki süre ne kadar kısa olursa afetten etkilenen vatandaşlarımız Maliyenin şefkatli elini daha çabuk ve etkili bir şekilde hissedecektir.

Afet tüm bölgeye yayılmışken beyanname vermek, vergi ödemek gibi vergisel yükümlülüklerin bir an önce ertelenmesi hem mükellefleri hem de Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlerin yaralarını sarmaya yardımcı olacaktır. Yaşanan gecikmeler ise belirttiğimiz gruplarda afetin yanısıra ek bir stres nedeni haline gelmektedir. Gerek geçen yıl yaşadığımız İzmir depreminde gerekse bu günlerde yaşadığımız yangın afetinde mücbir sebep halinin erken ilanı Devletin ve (Maliyenin ve SGK’nın) daha kısa sürede vatandaşın yanında olduğunu gösterecek ve Devlet-Millet kaynaşmasına, mükellef haklarına ve de gönüllü uyuma olumlu etkide bulunacaktır kanısındayım. 

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor