Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Ekonomi, Maliye

Bülent TAŞ
Bülent TAŞ
1469OKUNMA

Kur Artışı- Akaryakıt Fiyat İlişkisi

Ulusal paramızın Amerikan Doları karşısındaki değer kaybı ham petrol fiyatlarındaki düşüşün nihai tüketiciler tarafından pompa fiyatlarında hissedilmesini gittikçe daha fazla engellemektedir.

Son bir yıl içinde ham petrol fiyatları önemli ölçüde gerilemiş, ancak akaryakıt pompa fiyatları aynı ölçüde gerilememiştir. Petrol fiyatlarındaki düşüşün pompa fiyatlarına yansımamasının nedenlerinden birisini, VERGİALGI’da yayınlanan daha önceki bir yazımızda vergi olarak belirtmiştik (Akaryakıt Fiyatları Neden Ham Petrol Fiyatları Kadar Düşmüyor?). Akaryakıt üzerinden alınan özel tüketim vergisinin maktu olması yani fiyattan bağımsız olarak belirleniyor olması bu sonucu doğurmaktaydı.

Petrol fiyatlarındaki düşüşün pompa fiyatlarına yansımasını engelleyen diğer önemli bir faktör ise kurdaki gelişmelerdir. Ulusal paramızın Amerikan Doları karşısındaki değer kayıpları petrol fiyatlarındaki düşüşün tüketici bakımından yarattığı olumlu etkiyi giderek önemli ölçüde ortadan kaldırmıştır. Son bir yıl içinde vergi ile toptancı, dağıtıcı ve bayi paylarından arındırılmış benzin ürün fiyatı, pompa fiyatı ve döviz kurları EPDK verilerinden(1) yararlanılmak suretiyle aylar itibariyle aşağıdaki tabloda özetlenmektedir. Tablo aynı zamanda döviz kurlarının bir yıl önceki düzeyde kalması durumunda pompa fiyatlarının ne olacağı bilgisini ve dolayısıyla pompa fiyatları üzerindeki etkisine ilişkin bilgileri de içermektedir.


 (TL)
Ürün FiyatıPompa Satış FiyatıKurKur Etkisi Arındırılmış Pompa Satış FiyatıKur Etkisi
May.141,594,972,104,970,00
Haz.141,655,052,105,050,00
Tem.141,635,072,125,050,02
Ağu.141,554,992,144,960,03
Eyl.141,534,942,174,880,06
Eki.141,414,812,194,740,07
Kas.141,274,662,204,590,07
Ara.141,014,322,274,250,07
Oca.150,864,132,374,010,12
Şub.151,084,332,464,140,19
Mar.151,194,412,564,160,25
Nis.151,364,622,734,250,37

Tablodan görüleceği üzere kur, Eylül 2014’ten itibaren giderek artan bir hız ile artış trendine girmiştir. Ocak 2014’e kadar petrol fiyatlarındaki düşüşün kurdaki artışa nazaran daha fazla olmasının bir sonucu olarak pompa fiyatları sürekli düşüş kaydetmiştir.

Fiyatlar düşmesine rağmen bu dönemde de kur artışı nedeniyle benzine litrede 7 Krş daha fazla ödeme yapmış bulunmaktayız. Bu 50 litrelik bir depoda 3,5 TL daha fazla ödeme anlamına gelmektedir.

Ocak 2015’ten itibaren petrol fiyatlarındaki düşüş durmuş ancak kur artışı daha da hızlanmıştır. Bunun sonucu pompa fiyatları tırmanışa geçmiştir. Ocak 2015’te 4,13 TL’ye kadar düşen pompa fiyatı Nisan 2015 te 4,62 TL ye tırmanmıştır. Kur etkisi Ocakta 12 Krş, Şubatta 19 Krş, Martta 25 Krş, Nisanda ise 37 kuruş olmuştur. Bugün kur artışı nedeniyle benzini 37 kuruş daha pahalıya tüketiyoruz. Bu bir depo benzinde kur artışı nedeniyle 18 TL daha fazla ödememiz anlamına gelmektedir. Kurun bu fiyat etkisi Merkez Bankasını kaygılandırıyor olsa gerek.

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor