Kitap ve E-kitapta %8, Sesli Kitapta %18 KDV
Değerli sanatçı, Türk aydını Zülfü Livaneli’nin geçtiğimiz haftalarda piyasaya çıkan Huzursuzluk isimli kitabını 17 TL’ye (%8 KDV dâhil) aldım. Sonra da gözlerimi kapattım ve kitabı okumak istedim. Nasıl ki ben kapalı gözlerle bu kitabı okuyamamışsam görme engelli bir kişinin de bu kitabı okuması mümkün değil. Empatinin yani karşımdakinin yerine kendini koymanın ya da batılıların tabiriyle başkasının ayakkabısını giymenin bizleri daha insancıl daha hümanist yaptığına inanlardanım.
Görme engelli bir kişinin bu kitabı okuyabilmesinin üç yöntemi var: Bir kişinin bu kitabı kendisine sesli bir şekilde okuması, kitabın Braille alfabesiyle yazılı nüshasını bulması ve son olarak da sesli kitap olarak bunu CD’den, internetten ya da Türk Telekom’un Telefon Kütüphanesinden dinleyerek okumuş olmasıdır.
Günümüz teknolojik koşullarında akıllı telefonlarla, tabletlerle veya dizüstü bilgisayarlarla her yerde ve her zaman kitabı dinlemek, okumak mümkün.
Henüz ülkemiz bu alanda emekleme aşamasında olsa da Batı’da uzun bir zamandır yaygın bir sektör, sesli kitap. Yetişkin edebiyat ve kültür, çocuk ve gençlik, eğitim, kişisel gelişim, akademik yayınlar ve inanç kitaplarında çok fazla yayına sesli ortamda ulaşmak mümkün..
TÜİK tarafından yayınlanan ISBN Kitap İstatistiğe göre Türkiye’de; 2010’da 36, 2011’de 60, 2012’de 56, 2013’te 13, 2014’te 193, 2015’te ise 103 adet sesli kitap yayınlanmış durumda. Bu istatistik bile Batı ile herhangi bir karşılaştırma yapılamayacak kadar düşük düzeyde olduğumuzu ve daha yapılacak çok işimiz olduğunu gösteriyor.
Telefon Kütüphanesi
2011 yılında bir kurumsal sosyal sorumluluk projesi olarak başlayan, bugüne kadar ev telefonlarından 200 bin defa aranan ve 4 milyon dakikadan fazla dinlenen Türk Telekom Telefon Kütüphanesi de internet üzerinden de hizmet veren bir platforma dönüşmüş durumda. DÜNYA Gazetesi’nde yer alan bilgiye göre şu ana kadar 1.000 adet sesli kitabın yer aldığı kütüphane gittikçe büyümeye devam ediyor.
Kitapta ve dergide KDV
2013/5595 sayılı BKK, m.2/b uyarınca kitabın vee-kitabın KDV oranı %8, aynı BKK’nın 1/b maddesi uyarınca gazete ve dergi ile e-gazete ve e-derginin KDV oranıise %1’dir.
Sesli kitaplar müzik CD vb.leri ile aynı kategoride dikkate alınarak %18 oranında KDV’ye tâbi oluyor. İnternet üzerinden dinleme suretiyle sunulanlar da aynı şekilde %18 oranında vergilendiriliyor.
Oysa ki Türk Vergi Sisteminde engelliler için sağlanan pek çok vergi avantajı bulunuyor. Bizce kültür alanında da böyle bir indirime ihtiyaç var. Bu hem engellilere sağlanan bir teşvik olacak hem de kitap ürünü hangi formatta ya da hangi mecrada sunulursa sunulsun tek oranda vergilendirilir hale gelecektir.
Anakent trafiğinde sesli kitap
İstanbul, Ankara, İzmir gibi anakentlerde yaşayan kişilerin günde en az 2 saati trafikte geçiyor. İster toplu taşıma araçlarını kullanalım isterse özel aracımızı. Yolda iken aracınızın müzikçalarında, dolmuşta ya da metroda akıllı telefonunuzdan Nâzım Hikmet’in Ne Güzel Şey Hatırlamak Seni şiir kitabını ustalardan Genco Erkal’ın sesinden okumak, pardon dinlemek istemez misiniz? Sadece 2 saat 50 dakika. Ya da yine ustalardan Semih Sergen hocamızın güzel sesinden ve yorumundan Yunus Emre: Kuruyuduk Yaş Olduk kitabını 2 saat 40 dakikada. Levent Can’ın sesinden Zülfü Livaneli’nin Huzursuzluk isimli kitabı ise 4 saat 2 dk. Yani bir haftada 2-3 kitabı bitirmek. Ne kadar güzel değil mi? Ne dersiniz trafikte geçen ölü zamanı verimli bir zamana dönüştürmek çok kârlı bir iş değil mi?
Gören göz ve aydınlanan vicdan için sesli kitap
2005-2007 yılları arasında Gelir İdaresi Başkanlığında mükellef hizmetleri alanından sorumlu iken Türkiye’de ilk kez Özürlüler İçin Vergi Rehberi isimli Braille alfabesi ile yazılan rehber, kaset ve CD’yi yayınlamıştık. Umarım bu yazımız da görme engelli kardeşlerimiz için KDV indirimine bir vesile olur.
Kitaplar sadece görmeyen gözleri değil, gören gözleri ve vicdanları da aydınlatan birer meşaledir. Bu nedenle de tıpkı e-gazete, e-dergi gibi; kağıt kitap, elektronik kitap ve sesli kitap da tek oranda%1’lik KDV’yihak etmiyor mu?