Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Ekonomi, Maliye

Nazmi KARYAĞDI
Nazmi KARYAĞDI
1731OKUNMA

Kamu Bankaları Konut Kredi Faizlerini İndirdi. İnşaat Sektörü Fiyatları İndirdi mi?

Son birkaç yıldır konut sektöründe yaşanan durgunluk ve arz fazlası sektörü ve ona bağlı pek çok sektörü olumsuz etkiliyor.

Geçtiğimiz yıl sonunda VERGİALGI’da yayımlanan yazımızda yer alan hesaplamamıza göre Türkiye’nin 2. büyük kenti Ankara’da ancak 3 yılda satılabilecek birikmiş konut arzı söz konusuydu.

Konut satışlarının (sıfır konut ve ikinci el konut) 2019’da ciddi bir daralmaya girdiğini aşağıdaki grafik bize açık bir şekilde gösteriyor.

2018’de toplam konut satışı 1.098.578 iken 2019’un ilk dokuz ayında toplam satış 677.565 adettir.

Kamu Bankaları Konut Kredi Faizlerini İndirdi. İnşaat Sektörü Fiyatları İndirdi mi?
Kaynak : TÜİK, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü

Kamu bankalarından konut kredilerinde faiz indirimi

Yıl boyunca inşaat sektörünün Hükümete yaptı çağrılar sonuç verdi ve Mayıs sonunda aylık %1,70’ler seviyesine çıkan konut kredisi faizleri kamu banlarınca %0,99 oranına indirildi.

Böylece ipotekli konut alanların yıllık %20,4 yerine %10,8 faiz ödemelerine imkan sağlandı.

Faiz indirimi ne sonuç doğurdu?

Kamu bankalarının, piyasanın ekonomik yönden canlanması için yapmış olduğu bu fedakârlık gerçekten oldukça takdire şayan.

Bu indirim piyasada etkisini gösterdi ve aylık toplam konut satışları artış gösterdi.

Türkiye genelinde ipotekli konut satışları 2019 Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %410,2 oranında artış göstererek 57.811 oldu.
Toplam konut satışları ise bir önceki yılın aynı ayına göre %15,4 oranında artarak 146.903 oldu.

Satışların ne kadarlık kısmının sıfır konut satışından ne kadarlık kısmının da ikinci el konut satışından kaynaklandığına baktığımızda ise;

  • İlk defa satılan konut sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %14,7 azalarak 51.393 oldu.
  • İkinci el konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %42,3 artış göstererek 95.510 oldu.

Rakamlar da gösteriyor ki halkımız ikinci el konuta teveccüh etmiş.

Faiz indirimi stoklardaki sıfır konutlar için bir cazibe yaratmamış, azalma devam etmiş.

Neden vatandaş ikinci el konutu tercih ediyor?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca her ay düzenli olarak yayınlanan Konut Fiyat Endeksi’nin (KFE) Ağustos 2019 verilerini incelediğimizde;
2019 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 0,59 oranında artan KFE, bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak yüzde 4 oranında artarken, reel olarak ise yüzde 9,57 oranında azalmıştır.

Türkiye’deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan Konut Fiyat Endeksi (KFE) (2017=100), 2019 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 0,59 oranında artarak 113,07seviyesinde gerçekleşmiştir.

Neden vatandaş ikinci el konutu tercih ediyor?

Kaynak : TCMB, Konut Fiyat Endeksi, Ağustos 2019

Üç büyük ilin konut fiyat endekslerindeki gelişmeler değerlendirildiğinde, 2019 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre

  • İstanbul’da yüzde 1,21 oranında azalış,
  • Ankara’da yüzde 1,05 oranında artış,
  • İzmir’de yüzde 0,59 oranında artış gözlenmiştir.

Endeks değerleri bir önceki yılın aynı ayına göre, İstanbul’da yüzde 3,41 oranında azalış, Ankara ve İzmir’de sırasıyla yüzde 3,78 ve 2,15 oranlarında artış göstermiştir.

Rakamlar da göstermektedir ki konut fiyatlarında nominal bir indirim söz konusu olmamıştır.

Hatta geçen yıla göre nominal %4’lük bir artış söz konusudur.

Potansiyel konut alıcılarının bize aktardığına göre ise faizler düşer düşmez sıfır konut fiyatlarının hemen arttırıldığı yönündedir.

Yeni bir samimiyet sınavı

Eski bir Gelir İdaresi çalışanı olarak, ekonomiyi rahatlatmak amacıyla siyasi bir karar olarak ortaya çıkan vergi indirimlerine hep temkinli yaklaşmışızdır.

Temkinimizin nedeni, özellikle dolaylı vergilerde (KDV’de ÖTV’de) yapılan vergi indirimlerinin fiyatlara dolayısıyla da nihai tüketiciye yansımayarak satıcının cebinde kalması endişesidir.

Bir vatandaş olarak gözlemelerimiz ne yazık ki çoğu kez bu endişemizi gerçek çıkarmıştır.

Devletin ekonominin çarkları hızlansın diye yaptığı vergi indirimleri, önce artırılıp sonra indirilen fiyatlarla satıcıların ceplerinde kalmıştır.

Aslında Ticaret Odalarımız, Meslek Odalarımız, Ticaret Bakanlığımız (Tüketicinin Korunması Genel Müdürlüğü aracılığıyla) vergi indirimlerini takip etse ve kamuoyunu bilgilendirseler bu tür fırsatçılıkların da önüne geçilmiş olur.

Kamu bankalarının konut kredilerindeki muazzam indirimler bakalım önümüzdeki aylarda konut fiyatlarının nominal olarak indirilmesi şeklinde bir karşılık bulacak mı?

Eğer bu karşılığı göremezsek maalesef Türk Özel Sektörünün bir türlü üzerinden atamadığı “Her şeyi Devletten bekleme” ve “Devlete sırtını dayama” alışkanlığının yeni bir örneğini görmüş olacağız.

Halbuki Devlete sırtımızı dayama yerine kalite ve verimlilikle yöntemleriyle, maliyetleri etkin yönetme projeleriyle içeride ve dışarıda rekabet gücümüzü artırmaya odaklansak başarılarımız gerçekten kalıcı olacaktır.

Ne mutlu ki iş dünyamızda bu ilkeleri hayata geçiren pek çok firmamız yer alıyor.

“Ancak onlar çoğunlukta mı?” sorusunun cevabını size bırakıyorum.

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor