Hazır Beyan Sistemi ile Beyan Edilebilecek Gelirler
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kira gelirlerinin beyanı için uzun süredir uygulanmakta olan Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname Sisteminin kapsamı 2016 yılında genişletilmiş ve gelirleri sadece ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlardan veya bunların birkaçından veyahut tamamından ibaret olan gelir vergisi mükelleflerinin, bu gelirlerine ilişkin beyannamelerinin önceden hazırlanarak mükelleflerin onayına sunulması esasına dayanan Hazır Beyan Sistemi, Mart/2016 tarihinde uygulamaya geçirilmiştir.
2016 Yılında elde ettikleri gelir sadece kira, ücret, menkul sermaye iradı veya diğer kazanç ve iratların biri veya birkaçından oluşan mükellefler yıllık gelir vergisi beyannamelerini Mart/2017 ayında Hazır Beyan Sistemi üzerinden 7 gün 24 saat kolayca gönderebileceklerdir.
Hazır Beyan Sistemi konusunda gerekli açıklamalar 25.02.2016 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 470 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yapılmış bulunmaktadır.
2016 Yılında söz konusu dört gelir unsurunu ayrı ayrı veya birlikte elde eden mükellefler 1-27 Mart/2017 tarihleri arasında Hazır Beyan Sistemini kullanarak, vergi dairesine gitmeden internet üzerinden (www.gib.gov.tr) Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kendileri için hazırlanan beyannameyi görüntüleyebilecek, doldurabilecek, değiştirebilecek ve onaylayabileceklerdir.
Mükellefler tarafından yapılan onaylama işleminin ardından beyanname verilmiş olacak ve sistem tarafından düzenlenen tahakkuk fişiyle gelir vergisi tahakkuk edecektir. Hazır Beyan Sisteminin esasları özetle şöyledir;
- Hazır Beyan Sistemi; gelirleri sadece ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlardan veya bunların birkaçından veyahut tamamından oluşan gelir vergisi mükelleflerinin gelir vergisi beyannamelerinin Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kısmen veya tamamen önceden hazırlanarak mükelleflerin onayına sunulduğu sistemi ifade etmektedir.
- Hazır Beyan Sistemi uygulaması, söz konusu dört gelir unsuru (ücret geliri, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlar) için 1 Mart 2016 tarihinde başlamıştır.
- Ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratların yanı sıra ticari, zirai veya serbest meslek kazancı elde edenler Hazır Beyan Sistemi üzerinden beyanname veremeyeceklerdir.
- Hazır Beyan Sisteminden söz konusu dört gelir unsurunu ayrı ayrı veya birlikte elde edenler yararlanabileceklerdir.
- Hazır Beyan Sistemine Gelir İdaresi Başkanlığının internet adresi (www.gib.gov.tr) üzerinden giriş yapılacaktır.
- Mükellefler Sisteme güvenlik sorularını cevaplayarak veya internet vergi dairesi şifrelerini kullanarak giriş yapabilecek ve buradan Başkanlıkça kısmen veya tamamen önceden hazırlanmış beyannamelerini görüntüleyebilecek, doldurabilecek, değiştirebilecek ve onaylayabileceklerdir.
- İnternet Vergi Dairesi şifresi bulunmayan mükellefler, 470 Sıra Nolu VUK Genel Tebliği ekinde yer alan İnternet Hizmetleri Kullanım Başvuru Formu (Gerçek Kişiler) ile herhangi bir vergi dairesine başvurarak kullanıcı kodu, parola ve şifre alabileceklerdir. Mükellefler tarafından kira gelirinin internet ortamında beyanı için daha önce alınmış bulunan kullanıcı kodu, parola ve şifre ile de Hazır Beyan Sistemine giriş yapılması mümkün olacaktır.
- Sistemdeki Beyannamelerin hazırlanmasında gayrimenkul sermaye iradı, ücret, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratları elde eden kişilere ilişkin MERNİS (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi), tapu, banka, PTT, inşaat ve sigorta şirketleri, TOKİ, elektrik, su, doğalgaz şirketleri ve Sosyal Güvenlik Kurumu gibi kurum ve kuruluşlardan edinilen bilgiler kullanılmaktadır.
- Kişiler Sistemde kendileri için hazırlanmış beyannameyi uygun görmeleri halinde ister direk olarak onaylayabilecekler, isterlerse eksik ya da hatalı bilgileri düzelterek onaylayabileceklerdir.
- Kişiler, Sisteme giriş yaptıktan sonra İdare tarafından hazırlanmış olan Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ekrana yansıyacak ve Beyanname üzerinde gerekli kontrolleri, düzeltmeleri ve varsa gider, indirim vb. eklemek mümkün olacaktır.
- Kişilerin onayı olmadan hiçbir şekilde beyanname verme ve bir vergi tahakkuku söz konusu olmayacaktır. Bu kapsamda, mükelleflerin onayına sunulan beyannameler, mükellefler tarafından kontrol edilecek; eksiklik, hata veya yanlışlıkların bulunması halinde mükelleflerce düzeltilerek onaylanacaktır.
- Beyannamenin verilmesi sırasında, vergi hesaplaması Sistem tarafından otomatik olarak yapılacak ve tahakkuk bilgileri mükellefin onayına sunulacaktır.
- Onaylama işlemi sonucu otomatik olarak hazırlanan tahakkuk fişleri ve/veya ihbarnamelerin yine Sistem üzerinden mükellefe, vergi sorumlusuna veya bunların beyanname gönderme yetkisi verdiği gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda iletilmesi işlemi ile söz konusu tahakkuk fişleri ve/veya ihbarnameler mükellefe tebliğ edilmiş sayılacaktır.
- Daha önce dört gelir unsurundan dolayı gelir vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar da Hazır Beyan Sistemini kullanarak beyannamelerini verebileceklerdir. Bu durumda, gelir vergisi mükellefiyet tesisi Sistem tarafından otomatik olarak gerçekleştirilecektir.
- Gelir İdaresi tarafından hazırlanan ve mükelleflerce elektronik ortamda onaylanan beyannamelerin içeriğinin doğruluğundan mükellefler sorumlu olacaktır. Onaylama işleminin beyanname verilmesi gereken kanuni sürenin son günü saat 24:00’ten önce tamamlanması gerekmektedir.
- Dört gelir unsurunu elde eden mükellefler, Hazır Beyan Sistemini kullanarak beyanname verebilecekleri gibi istemeleri halinde kağıt ortamında vergi dairesine giderek de beyannamelerini verebileceklerdir.
- Elektronik ortamda yapılan işlemlerin tespit ve tevsikinde, Başkanlık/vergi dairesi kayıtları esas alınacaktır.
- Hazır Beyan Sistemine ilişkin olarak yayımlanan 470 Sıra Nolu VUK Genel Tebliğinin “Kapsam ve uygulama” başlıklı 5. maddesinde uygulamaya ilişkin örnekler yer almaktadır.
Hesaplanan Gelir Vergisinin 2017 yılının Mart ve Temmuz aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenmesi gerekmekte olup mükellefler vergilerini,
- Anlaşmalı bankaların internet bankacılığı ile,
- Anlaşmalı bankalardan,
- Tüm vergi dairelerinden
ödeyebileceklerdir. Ayrıca, Hazır Beyan Sistemi ile beyan edilen kira, ücret, menkul sermaye iradı, diğer kazanç ve iratlardan kaynaklı gelir vergisinin Başkanlığın internet sitesi (www.gib.gov.tr) üzerinden anlaşmalı bankaların banka/kredi kartları ile ödenmesi de mümkün bulunmaktadır.
Mükelleflerin, Sistemi kullanma zorunluluğu bulunmamakla birlikte, Sistem mükelleflere hızlı, güvenilir, kolay ve masrafsız bir şekilde beyanname gönderme imkânı sunmaktadır.
Mükellefler,Hazır Beyan Sistemi ve vergi ile ilgili hususlar hakkında bilgi alabilmek için Gelir İdaresinin çağrı merkezi olan Vergi İletişim Merkezini (VİMER-444 0 189) arayabilirler.