Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın “1 Milyon Yazılımcı” Projesi, “1 Milyon Reklamcı” Projesine mi Dönüşecek?
Geçtiğimiz hafta YouTuberlara ilişkin geriye dönük vergi incelemeleri konusunu yazdıktan sonra, bir işverene bağlı olmadan yazılım geliştirenler gençlerden ve akademisyenlerden de benzeri feryatlar geldi.
Konu aslında YouTuberlarda yapılan vergi incelemeleriyle aynı kaynaktan çıkıyor.
Her şey Maliye’nin bankalardan vergi incelemelerinde kullanmak üzere, İrlanda merkezli Google Ireland’dan, Google Adsense (Google’un reklam uygulaması) kapsamında Türkiye’deki yerleşik kişilere yapılan ödemelere ilişkin bilgi istemesiyle başlıyor.
İncelenen yazılımcılardan bize iletilen bilgiye göre, Ankara merkezden gelen bilgiler çerçevesinde Türkiye genelinde vergi incelemeleri başlatılmış durumda.
Google’dan banka aracılığıyla tahsilat yapan yazılımcılara, ticari kazanç yönünden vergi mükellefiyeti tesis edilerek gelir vergisi, geçici vergi ve KDV tarhiyatı yapılmış. Ayrıca vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi de istenmiş.
Bu kapsamda örneğin 2015 ve 2017’de toplam 168 bin lira gelir elden bir yazılımcıya inceleme sonucunda 173 bin liralık bir fatura çıkmış durumda.
Google Adsense’ten nasıl gelir elde ediliyor?
Bir kısmı üniversitede akademisyen olarak çalışan bir kısmı da öğrenci ya da üniversite mezunu olan gençlerimiz, internette veya akıllı telefonlarda oynanabilen web tabanlı oyun geliştiriyorlar.
Yeri gelmişken şunu da iftiharla belirtelim: Ülkemizin gençleri oyun geliştirme konusunda oldukça yetenekli ve uluslararası arenada gelecek vadediyorlar.
Nitekim hatırlanacağı üzere; geçen yıl Türk oyun yazılım şirketi Peak Games,1,8 milyar dolara ABD merkezli Zynga firmasınca satın alınmıştı.
Geliştirilen ağ (web) tabanlı oyunlar, dünyanın her yerindeki kullanıcılar için, çoğunlukla ücretsiz olarak kullanıma açılıyor.
Yazılımcı, oyunun arayüzüne (yani giriş sayfasına) Google reklam alanı ekliyor. Bir anlamda arayüzün bir kısmı Google’a kiralanıyor.
Oyuna ilgi arttıkça reklamın izlenmesini artırıyor, ayrıca reklamdaki görselin tıklanmasıyla birlikte daha fazla gelir elde edilmesi mümkün oluyor.
Yazılımcının elde ettiği gelir nedir?
Az önce de belirttik.
Yapılan vergi incelemelerinde elde edilen gelir, reklam geliri olarak değerlendirilerek gelir vergisi açısından ticari kazanç olarak vergi inceleme raporuna konu ediliyor. Gelir vergisi mükellefiyeti tesis ediliyor. Çok cüz’i bir tutarda gider kabul edilerek kalan tutar, safi gelir olarak vergilendiriliyor.
Fatura düzenlenmediği için özel usulsüzlük cezası, oyun hem yurt dışında hem de yurt içinde oynanabildiği halde hizmetten Türkiye’de yararlanıldığı ileri sürülerek toplam hasılat üzerinden KDV hesaplanıyor.
Tabi bunlara bağlı olarak eksik ödendiği ileri sürülen vergi tutarının 1 katı kadar vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi de talep ediliyor
Oysaki yazılımcının ana faaliyeti, oyun geliştirmektir. Reklamcılık yapıp, reklam geliri elde etmek değildir.
Ticari kazancın olabilmesi için organizasyona parasal bir sermayenin hasredilmiş olması gerekir.
Bireysel ve bağımsız yazılım geliştirme faaliyeti ise bir bilgisayar üzerinde geliştirilen, sermayeden ziyade kişisel ve bilimsel bilgiye ve gayrete (çabaya) dayalı bir iştir.
Ve işin sonunda milyonlarca satırlık bir yazılım ortaya çıkıyor.
Oyun yazılımı geliştirenler, yazılımın ara yüzünde bir alanı Google’a kiralıyorlar.
Esas faaliyet yazılımı geliştirmedir. Elde edilen gelir de yazılım geliştirme sonucunda elde edilmiştir. Buradaki faaliyet ticari bir faaliyet değil ve serbest meslek faaliyetidir. Dolayısıyla da elde edile kazanç serbest meslek kazancıdır.
Daha açık bir şekilde söylemek gerekirse Google’dan elde edilen gelir yazılım geliştirme faaliyetinin karşılığında elde edilmiştir. Bu çerçevede ele alınmalıdır.
Nitekim Gelir Vergisi Kanununun 75. maddesinde, sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması “serbest meslek faaliyeti” elde edilen kazanç da “serbest meslek kazancı” olarak tanımlanmıştır.
Bununla birlikte aynı Kanununun 18. maddesinde bilgisayar programcısının (yazılımcı) ve hatta kanuni mirasçılarının bilgisayar yazılımlarını bilgisayar ve internet ortamında satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesna kılınmıştır.
Yazılım geliştirme faaliyeti ister sürekli yapılsın isterse arızi olarak yapılsın yazılımcılar her halükarda bu istisnadan yararlanırlar.
Bu durumda da olması gereken;
Yazılımcıların kazançları (masraflar düşüldükten sonraki kısım) 2020 yılı için 600 bin lirayı, 2021 yılı içinse 650 bin lirayı aşıyorsa gelir vergisi beyannamesi verilmesidir.
Üstelik defter tutmalarına, serbest meslek makbuzu ya da fatura düzenlemelerine, KDV beyannamesi vermelerine gerek olmaksızın.
Ne olacak şimdi?
Bize iletilen bilgilere göre vergi inceleme raporu düzenlenmiş olan yazılımcıların pek çoğu vergi mahkemelerine başvurarak tarhiyatların reddini (iptal edilmesini) talep etmişlerdir. Yani çoğu Devletle mahkemelik olmuştur.
Bir kısım yazılımcılar için de incelemeler devam ediyor.
Salgın ve onu da aşan ekonomik sıkıntılar nedeniyle stres altına giren gençlerimizi rahatlatmak için önerilerimi sıralamak istiyorum:
- Hazine ve Maliye Bakanlığınca (Gelir İdaresi Başkanlığı) bir Gelir Vergisi Sirküleri yayınlanarak;
- Herhangi bir işverene bağlı olmaksızın, bağımsız ve kişisel olarak yazılım geliştirenlerin faaliyetlerinin net bir şekilde serbest meslek faaliyeti olduğunun belirlenmesi,
- Serbest meslek faaliyeti çerçevesinde elde edilen bu gelirin GVK’nun 18. maddesi kapsamında “Telif kazançlarında istisna” hükümlerine tabi olduğunun ifade edilmesi,
- Bu kapsamda masraflar düşüldükten sonraki kazançları; 2020 yılı için 600 bin lirayı, 2021 yılı içinse 650 bin lirayı aşanların gelir vergisi beyannamesi vermesi (Defter tutmalarına, serbest meslek makbuzu düzenlemelerine, KDV beyannamesi vermelerine gerek olmaksızın) gerektiğinin belirtilmesi,
- Vergi müfettişlerince geriye yönelik olarak devam ettirilen ya da tamamlanmış olup da uzlaşma aşamasında olan incelemelerin yayınlanacak Sirküler kapsamında yeniden değerlendirilmesi ve haddin altına kalanlara işlem yapılmaması,
içinden geçtiğimiz bu zor şartlar içinde, yaşanan ve yaşanacak olan sıkıntılara, hukuka ve hakkaniyete uygun bir çözüm getirecektir.
Öte yandan Google Ireland tarafından yazılımcıların banka hesaplarına yapılan ödemelerin otomatik kesinti (stopaj, Tevkifat) yoluyla vergilendirilmesi yönünde GVK Md. 18’de bir düzenleme yapılarak, Türkiye’deki bankalara vergi sorumluluğu getirilebileceğini de belirtelim.
Böylece hem gençlerimiz gönül rahatlığıyla vergilerini ödemiş olurlar hem de rahat bir şekilde yazılım geliştirmeye devam ederler.
Hazine ve Maliye Bakanımız Lütfi Elvan’ın toplumsal ve ekonomik duyarlılığı yüksek, teknolojik gelişmeleri destekleyen uygulamalarına Başbakan Yardımcılığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ve Kalkınma Bakanlığı dönemlerinde yakından şahit olduk.
İnanıyorum ki Sayın Elvan, gençlerin bize ilettiği, bizim de tercüman olduğumuz soruna Maliyemizin değerli bürokratlarıyla birlikte yapıcı ve kalıcı bir çözüm getirecektir.
Yorumlar