Haklı Nedenle Fesihte Hak Düşürücü Süre
İşçi veya işveren bakımından haklı fesih nedenlerinin ortaya çıkması halinde, iş sözleşmesinin diğer tarafının sözleşmeyi haklı nedenle fesih yetkisinin kullanılma süresi sınırsız değildir.
Bu bakımdan, fesih nedeninin öğrenildiği tarih ile olayın gerçekleştiği tarih başlangıç esas alınmak üzere iki ayrı süre öngörülmüştür.
Bu süre, feshe neden olayın diğer tarafça öğrenilmesinden itibaren 6 iş günü ve herhalde fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren bir yıl olarak belirlenmiştir.
Bu süreler içinde fesih yoluna gitmeyen işçi ya da işverenin feshi, haklı bir feshin sonuçlarını doğurmaz.
4857 sayılı Yasanın 26 ncı maddesinde öngörülen altı iş günlük ve bir yıllık süreler ayrı ayrı hak düşürücü sürelerdir.
Bir başka anlatımla, fesih hakkının öğrenmeden itibaren 6 iş günü ve olayın gerçekleşmesinden itibaren 1 yıl içinde kullanılması şarttır.
Sürelerden birinin dahi geçmiş olması haklı fesih imkanını ortadan kaldırır.
Ancak, haklı feshe neden olayda işçinin maddi menfaati olmuşsa, 6 iş gününe riayet etmek koşuluyla olayın üzerinden ne kadar süre geçerse geçsin işverenin haklı fesih imkanı vardır.
Altı iş günlük süre işçi veya işverenin haklı feshe neden olayı öğrendiği günden itibaren başlar. Olayı öğrenme günü hesaba katılmaksızın, takip eden iş günleri sayılarak altıncı günün bitiminde haklı fesih yetkisi sona erer.
İş yerinde Cumartesi, Pazar ve genel tatillerde çalışılması durumunda bu günlerde iş gününden sayılır.
İşverenin tüzel kişi olması durumunda 6 iş günlük süre feshe yetkili merciin öğrendiği günden başlar. Bu konuda müfettiş soruşturması yapılması, olayın disiplin kurulunca görüşülmesi süreyi başlatmaz. Olayın feshe yetkili kişi ya da kurula intikal ettirildiği gün 6 iş günlük sürenin başlangıcını oluşturur.
Bir yıllık süre ise her durumda olayın gerçekleştiği günden başlar.
Haklı fesih nedeninin devamlı olması durumunda hak düşürücü süre işlemez.
Örnek 1
Ücreti ödenmeyen işçi ödeme yapılmadığı sürece her zaman haklı nedenle iş sözleşmesini feshedebilir. Bu örnekte işçi açısından haklı fesih nedeni her an devam etmektedir. Ancak, işçinin daimi olarak başka göreve atanması veya iş şartlarının ağırlaştırılması halinde bu değişikliğin sonuçları sürekli gibi görünse de işlem anlıktır. Buna göre sözleşmeyi feshetmeyi düşünen işçinin bunu 6 iş gününde işverene bildirmesi gerekir.
Örnek 2
İşçilerin işi yavaşlatma ve üretimi düşürme eyleminin süreklilik göstermesi durumunda, 6 iş günlük süre eylemin bittiği tarihte başlar.
Kaynak : 4857 sayılı Kanun Madde 26
Yargıtay 9.HD 14.12.2015 gün, 2014/23702 E, 2015/35185 K.