Güvenli mobil ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi-4
Gelir İdaresi Başkanlığınca, yeni teknolojik gelişmelere uygun olarak mal ve hizmet satışlarına ait bedellerin tahsilatı ile bu satışlara ait mali belgelerin elektronik ortamda oluşturulmasına ilişkin satış, tahsilat ve elektronik belge uygulamalarını bütünleşik bir yapıda ve mobil cihazlar (Cep Telefonu, Tablet, Mobil POS cihazları vb.) yoluyla da yürütülmesini sağlamak amacıyla "Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi (GMÖEBYS )", 1.6.2019 tarihli ve 30791 sayılı Resmi Gazete' de yayımlanan 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 1.9.2019 tarihinde uygulamaya girmiştir.
Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi (GMÖEBYS) için bazı kavramlar önemlidir.
Bu kavramlar;
Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi (Sistem) (GMÖEBYS): Finans kuruluşları ya da ÖKC üreticileri ile birlikte özel entegratör kuruluşlar tarafından 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğde belirtilen usul ve esaslara uygun gerçekleştirilen satış, ödeme/tahsilat işlemleri ile bu işlemlere ilişkin mali belgelerin elektronik belge olarak oluşturulması, iletilmesi, muhafaza ve ibraz edilmesi süreçlerine ilişkin olarak T.C. Hazine ve Maliye Bakanlıkça izin verilen bir sistemdir.
Güvenli Mali Uygulama (GMU): e-Belgelendirme Sisteminde yapılan tüm işlemlerin güvenli bir şekilde başlamasını ve güvenli bir şekilde sonlanmasını sağlayan ve ayrıca diğer uygulamaların bağlı olarak çalıştığı merkezi sistem ve uç nokta yazılımlarının tamamını içeren ana uygulamadır.
İşletici Kuruluş: 507 Sıra No.lu Tebliğde tanımlanan Finans Kuruluşu veya Ödeme Kaydedici Cihaz Üreticilerinden, sistemi işletmek üzere Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetkilendirilen ve Sistemin işletilmesi nedeniyle Bakanlık, Başkanlık ve sistem kapsamındaki hizmetlerden yararlananlara karşı asli sorumlu olan kuruluşlardır.
Dış Hizmet Sağlayıcı: İşletici Kuruluşun kendisi tarafından yapılması gerekenler dışında kalan faaliyetlerini kuruluş adına gerçekleştiren ya da gerçekleştirilmesinde İşletici Kuruluşa yardımcı nitelikte hizmet veren firmalardır.
Özel Entegratör Kuruluş: Elektronik belgelerin (e-Fatura, e-Arşiv Fatura, eSerbest Meslek Makbuzu vb. diğer elektronik belgeler) düzenlenmesi, iletilmesi, alınması ve saklama hizmetleri ile ilgili mükelleflere hizmet verme konusunda Gelir İdaresi Başkanlığından alınmış özel entegratörlük izni bulunan kuruluşlardır.
Yetkili Servis: İşletici Kuruluş tarafından, sorumluluğu kapsamındaki yazılımları için kurulum, güncelleme, anahtar yükleme, bakım, eğitim gibi hizmetleri vermek üzere yetkilendirilen servislerdir.
Sistem ile birlikte, vergiyi doğuran mal ve hizmet satış işlemleri ile bunlara bağlı olarak yapılan ödemeleri / tahsilatları vergi kayıp ve kaçağına yol açmayacak şekilde, donanım bağımsız güvenli mobil uygulamalar aracılığıyla gerçekleştirmek ve sonuçlarını işlemin mahiyetine uygun düzenlenecek mali nitelikli e-Belgeler yoluyla kayıt altına almaktır.
Sistemin denetimi diğer bir önemli noktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından işletici kuruluş izni verilen firmalar, kurmuş oldukları ya da yararlandıkları dış hizmet sağlayıcıların sistemlerinin uçtan uca güvenli haberleşme ve bilgi sistemleri denetimini, izin tarihinden en geç 1 yıl içerisinde 13.1.2010 tarihli ve 27461 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bağımsız Denetim Kuruluşlarınca Gerçekleştirilecek Banka Bilgi Sistemleri ve Bankacılık Süreçlerinin Denetimi Hakkında Yönetmeliği (BSDHY) kapsamında yetkilendirilmiş veya izin verilmiş bağımsız denetim kurumları veya Devlet Üniversitelerinden Teknik Üniversitelerin ilgili bölümlerince ya da TÜBİTAK tarafından denetlenmelerini tamamlamak ve ilgili raporların Gelir İdaresi Başkanlığına iletimini sağlamak zorundadır.
İşletici kuruluşları, denetim raporlarını Gelir İdaresi Başkanlığına süresi içerisinde göndermezlerse, önce izinleri askıya alınır ve bu durum ebelge.gib.gov.tr adresinde ilan edilir ve İşletici Kuruluşa denetim raporlarını teslim etmesi için 6 ay ek süre verilmektedir. Bu süre zarfında da denetim raporlarını teslim etmeyen ya da edemeyen İşletici Kuruluşların izni iptal edilmektedir.
İşletici Kuruluşlar, Sistemi yönetmek ve işletmek amacıyla kurdukları altyapının (Dış Hizmet Sağlayıcıdan yararlanılması halinde bunların altyapılarının) Güvenli Haberleşme ve Bilgi Sistemleri denetimlerini, BSDHY kapsamında yetkilendirilmiş veya izin verilmiş bağımsız denetim kuruluşları veya Devlet Üniversitelerinden Teknik Üniversitelerin ilgili bölümlerince ya da TÜBİTAK tarafından her 3 yılda bir yaptırmak zorunluluk şartı getirilmiştir.
507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında Gelir İdaresi Başkanlığından “İŞLETİCİ KURULUŞ İZNİ” alan kurumlar;
| Akbank Türk A.Ş. |
| Hugin Ödeme Sistemleri A.Ş. |
| Mikrosaray Mikrobilgisayar Paz. Ve Tic. A.Ş. |
| Ödeal Ödeme Kuruluşu A.Ş. |
| Pavo Finansal Teknoloji Çözümleri A.Ş. |
| Paygo Finansal Teknoloji Hizmetleri A.Ş. |
| Protel Bilgisayar A.Ş. |
| Token Finansal Teknolojiler A.Ş. |
| Turkcell Ödeme ve Elektronik Para Hizmetleri A.Ş. |
| Türkiye İş Bankası A.Ş. |
| Wordline Ödeme Sistem Çözümleri A.Ş. |
| Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. |
Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi ile birlikte mükelleflerin iş süreçlerini, ödeme ve tahsilat süreçlerini, düzenlemekte oldukları belgelerin oluşturulmasında, iletilmesinde ve muhafazasında verimlilik, maliyet avantajı, işlem kolaylığı ve konforu, etkin analiz ve denetim gibi birçok kolaylık getirmektedir.
(1) https://ebelge.gib.gov.tr/gmoebysmevzuat.html
(2) Güvenli Mobil Ödeme Ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi Başvuru Kılavuzu
