Gelir Vergisi Beyannameni Ver, İadeni Al!
Bir atasözümüz vardır hani;
“Para veren altın bulsun”
İşte tam da bu atasözümüze uygun günlerden geçiyoruz.
Koronavirüs günlerinde, yerküremizde emeğiyle ya da sınırlı sermayesiyle geçinen herkesin, gelire bir başka ifadeyle nakde sıkıştığı bir zaman dilimindeyiz.
Sadece onlar mı koca koca şirketler bile gelir ve nakit sıkıntısı çekiyor.
Hem gelir vergisi beyannamesi verip hem de nakit olarak vergi iadesi almak mümkün mü?
Evet mümkün!
Beyanname vermek hep vergi vermek olarak algılanır.
Ancak kimi zaman beyanname vermek vergi iadesi almaktır.
VERGİALGI sitemizin adını biraz değiştirecek olursak; bazen VERDİALDI durumu da söz konusudur.
Ancak bunun için;
- Elde ettiğiniz bu gelirler nedeniyle Nisan sonuna kadar (bu yıl için) gelir vergisi beyannamesi vermesi gereken kişilerden olmanız,
- 2019 yılı içinde Gelir Vergisi Kanunun 94. ve geçici 67. maddeleri kapsamında üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılmış gelirinizin olması,
- Gelir vergisi beyannamenizde hesaplanan gelir vergisi tutarının, 2019 yılında gelirlerinizden yapılan vergi kesintisinden daha düşük olması
gerekiyor.
Kimler gelir vergisi beyannamesi verecek?
2019’da gelir eden herkesin mutlaka gelir vergisi beyannamesi vermesi gerekmiyor.
Çünkü elde edilen gelir, beyanname verme sınırının altında olabileceği gibi elde edilen gelir vergiden müstesna da olabilir.
Yani verginin konusuna girmiyor olabilir.
Kimlerin beyanname vermesi gerektiğini Gelir İdaresi Mükellef Hizmetleri Grup Başkanı İmdat TÜRKAY ayrıntılı bir şekilde Mart/2020’de Yıllık Beyanname Verilmesi Gereken Gelirler Nelerdir? yazısında açıklamıştı.
Buna göre;
2019 yılında elde edilen aşağıdaki gelirler için (istisna hadleri içinde kalan kısımları hariç) yıllık beyanname verilmesi gerekmektedir.
- Gerçek usulde vergilendirilen ticari, zirai ve mesleki kazançlar,
- 2019 yılında 5.400 TL’lik mesken istisna tutarını aşan mesken kira geliri,
- 2019 yılında 14.800 TL’yi aşan değer artış kazançları,
- 2019 yılında 33.000 TL’yi aşan arızi kazançlar,
- 2019 yılında tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücretler,
- Birden fazla işverenden alınan ve birden sonraki işverenden alınanların toplamı 2019 yılında 40.000 TL’yi aşan tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler,
- Tevkif suretiyle vergilendirilmiş ve toplamı 2019 yılında 40.000 TL’yi aşan gayrimenkul sermaye iratları (işyeri kira geliri),
- Tevkif suretiyle vergilendirilmiş ve toplamı 2019 yılında 40.000 TL’yi aşan ücret, gayrimenkul ve menkul sermaye iratları,
- Tam mükellef kurumların idare meclisi başkan ve üyelerine verilen kâr paylarının yarısı gelir vergisinden istisna olup, istisna sonrası kalan tutarın 40.000 TL’yi aşması,
- Tam mükellef kurumlardan elde edilen iştirak hisselerinden doğan kazançların yarısı gelir vergisinden istisna olup, istisna sonrası kalan tutarın 40.000 TL’yi aşması,
- 2019 yılında 2.200 TL’lik tutarı aşan tevkifata ve istisnaya tabi olmayan menkul sermaye iratları (Kıyı bankacılığından elde edilen faiz gelirleri ve her çeşit alacak faizleri gibi),
- 2019 yılında 2.200 TL’lik tutarı aşan tevkifata ve istisnaya tabi olmayan gayrimenkul sermaye iratları (basit usulde ticari kazanç sahiplerinden elde edilen kira geliri gibi).
2019’da hangi gelirlerden vergi kesildi?
Belki farkındasınızdır belki de değil, 2019’da size yapılan bazı ödemelerden gelir vergisi kesintisi (GVK 94 ve Geçici 67 maddeleri kapsamında) yapıldı.
Merak ediyorsanız bunlardan bazılarını şöyle sıralayabiliriz:
- İşyeri kira gelirleri,
- Sermaye şirketlerince dağıtılan kâr payları,
- Bankadaki mevduat hesabına işletilen faizi,
- Devlet tahvili ve hazine bonosu faizleri,
- Katılım bankalarındaki katılma hesabı karşılığı ödenen kâr payı
- Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi karşılığı ödenen kâr payları
Yıl içinde kesilen verginin gelir vergisi beyannamesinde hesaplanan vergiden fazla olması
Gelir vergisi iadesi alabilmenin son ve de en önemli şartı da 2019 yılı içinde size yapılan ödemelerden kesilen gelir vergisinin, hazırladığınız gelir vergisi beyannamesinde hesaplanan gelir vergisinden fazla olmasıdır.
Yani Devletten alacaklı durumda olmanız gerekiyor.
Örneğin yıl içinde kesinti yoluyla alıkonulan tutar 35 bin lira, gelir vergisi beyannamesinde hesaplanan vergi 17 bin lira ise 18 bin lira iade edilmesi gereken vergi ortaya çıkar.
Vergi iadesi almak için nasıl bir yol izlemek gerekiyor?
Nisan ayı sonuna kadar internet vergi dairesinden 2019 yılına ilişkin Gelir Vergisi Beyannamenizi verdikten sonra yine aynı siteden Nakden İade Taleplerine ilişkin dilekçeyi doldurmanız gerekiyor.
Sistem kullanıcı dostu olarak tasarlandığı için her bir satırda sizi yönlendiren bir uygulama söz konusu.
Azami 30 dakika içinde dilekçenizi sistemi üzerinden doldurarak doğrudan bağlı olduğunuz vergi dairesine aktarmış oluyorsunuz.
Ardından aynı sitedeki GEKSİS (Gelir ve Kurumlar Vergisi Standart İade Sistemi) üzerinden iade talebinizi tamamlıyorsunuz.
Başvurunuz üzerine sistemin ürettiği iki tane dokumanınız oluyor:
- Gelir/Kurumlar Vergisi İade Talep Dilekçesi (1A)
- Gelir/Kurumlar Vergisi internet vergi dairesi iade talebi alındısı
Gelir veya kazanç türüne göre ayrı ayrı belirtilmiş belgelerin dilekçeye eklenmesi koşuluyla, 10 bin liraya kadar inceleme raporu ve teminat aranmaksızın vergi dairesince yerine getiriliyor.
10.000 TL’yi aşması halinde 10.000 TL’yi aşan tutarın 100.000 TL’ye (yüz bin Türk Lirası) kadar olan kısmı, Yeminli Mali Müşavirlerce düzenlenecek tam tasdik raporu uyarınca veya vergi inceleme raporuna göre iade ediliyor.
Ödeme yapılırken kesilen vergilerin nakden iadesinde istenilen bilgilerin merkezi sorgulama ekranından tespit edilebilmesi halinde, bu bilgilere ilişkin belgeler mükelleflerden ayrıca kâğıt ortamında aranılmıyor.
Ancak 252 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğine göre (4.2 bölümü) kesintiyi yapan vergi sorumlusunun beyanda bulunmaması ya da beyanda bulunup ödemede bulunmaması durumunda iade işlemi vergi sorumlusunun beyanname verip ödemesine kadar durduruluyor.
Sürecin bu kadar kolaylaştırılmış olmasına rağmen iade talebinde bulunan kişinin hiçbir kabahatinin ya da kastının olmadığı bir nedenle iadesinin yapılmamasının mükellef haklarına aykırı olduğunu belirtmek gerekiyor.
Çünkü bir kişinin kabahatini bir başka kişide cezalandırmak en basitinden mülkiyet hakkına dokunan bir hukuksuzluk olarak karşımıza çıkıyor.
Umarız Gelir İdaremiz, kendi sorumluluk alanına giren beyan ve tahsilatları tamamlatma sorumluluğunu iade talep eden mükellefe haksız yere yüklemekten vazgeçen bir uygulamayı devreye alarak mükellef hakları alanında gerekli adımı atar.