Geleceğin finans ve ekonomi dünyasında büyük rol oynayan alan: Finansal teknoloji (Fintek)
Genel hatlarıyla Finansal Teknoloji kısaca Fintek, finansal hizmetlerin sunumunun gelişmiş ve dijital teknolojiler ile geliştirilen bir alandır. Bu kavram geleneksel bankacılık ile finansal sistemlerin yerini alacak ve onları tamamlayıcı bir işlev görerek yeni iş modellerini kapsayacaktır. Ayrıca kapsam itibariyle Fintek, yararlanılan teknolojiler açısından değerlendirildiğinde, yapay zekadan bulut bilişime, nesnelerin internetinden siber güvenliğe, uygulama programlama arayüzlerinden blok zincirine kadar çok geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır. Bu teknolojiler; ödeme hizmetleri, dijital cüzdan, kitle fonlaması ve açık bankacılık gibi Fintek iş modellerinde karşılık bulmaktadır.
Dönemler itibariyle bakıldığında geçmişi 1900’lü yıllara uzanan Finansal Teknolojiler, özellikle küresel çapta etki yaratan 2008 krizi ve Covid-19 gibi olaylar ile birlikte finansal alanda değişimlerin hız kazanmasına yol açmıştır. Geleneksel sistemlerin artık işlevini kaybederken gelişen finansal sistemde dijitalleşmenin gerekliliği anlaşılmıştır. Bununla birlikte Fintek uygulamaları da hızla artış eğilimine girmiştir.
Ülkemizde Fintek alanı ile ilgilenen kurumları göz önünde bulundurduğumuzda başta 10 Temmuz 2018 tarihinde 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kurulan Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi kurumu görülmektedir.
Finans Ofisinin en önemli görevlerinden biri haline gelen alan, Finansal Teknoloji olmuştur. Finans Ofisi yayınladığı veriler ve raporlar doğrultusunda bu alanın ülkemiz açısından gelişimini yakından takip etmekte ve bilgilendirmektedir. Ayrıca ‘Fintek Çırağı’ adlı programı doğrultusunda vermiş olduğu eğitimler ile bu alanda istihdamı teşvik eden Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği(TÖDEB), Finansal Teknoloji alanındaki nitelikli personellerin arttırılması konusunda büyük rol oynamaktadır.
Yeni dönemde 2025 yılı itibariyle Finansal Teknoloji alanına yönelik yapılması gereken birçok çalışma bulunmaktadır. 2025 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı incelendiğinde özellikle finansal istikrarı sağlamak ve iyileştirmek adına birçok tedbir maddesinin bulunduğu görülmektedir. Finans alanı için temelde bireylerin finansal okuryazarlığının arttırılması üzerinde her yaştan grup dahil edilmiş, bununla birlikte dijital ortamın daha iyi kullanılması açısından da alınacak tedbirler listelenmiştir.
Bahsi geçen tedbirlerin bazılarını sıralayacak olursak;
- Tedbir 379.2:‘’Fintek ve Dijital Finans altyapısı güçlendirilecektir.’’ İlgili tedbir kapsamında Fintek sektörü ile yazılım alanında çalışacak nitelikli personel sayısının arttırılması hedeflenmiştir. Bu hedef doğrultusunda Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı gibi kurumlar işbirliği içerisinde Fintek uzmanlığı sertifika programı düzenleyebilecektir. Bu program sayesinde bu alandaki nitelikli personel sayısı artmış olacaktır.
- Tedbir 379.3:‘’Yerli finansal teknolojilerin gelişimi desteklenecektir.’’ Bu kapsamda Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile koordineli halde İstanbul Finans ve Teknoloji Üssü kurulması hedeflenmektedir. Ayrıca Finteklerin teknolojik tedariki için destek programı uygulaması ile Fintek yatırım fonlarında kamu yatırımlarının payının arttırılmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır.
Sonuç olarak; gelişen ve hızla büyüyen dijital çağda özellikle genç yaşta finansal okuryazarlığın arttırılması ile birlikte Milli Eğitim Bakanlığının ortaöğretimden itibaren Fintek alanına yönelik eğitimlerin arttırması gerektiği ve ileriki yaş kategorisinde Yükseköğretim Kurumunun desteklediği eğitim ve programlarının ülke genelinde yaygınlaştırılması ile bu alandaki nitelikli insan kaynağının arttırılması sağlanacak böylece ilgili kurumların teşviki ile kendi dijital finans uygulamalarını kendi üreten bir ülke haline gelip ülke ekonomisine katma değer katacak konuma gelinecektir.