Enflasyon düzeltmesi: Sözün bittiği yer
Enflasyon Düzeltmesinin (ED) geçici vergi dönemlerinde yapılmaması için TÜRMOB ile Maliye Bakanlığı arasındaki mücadele tabii ki hâkim güç Bakanlık lehine sonuçlandı ve en azından geçici vergi beyan/ödeme süresi bir hafta kadar uzatıldı.
Ekonomi alanında gerçekten son yıllarda ilginç ve bazen empati yoksunu veya irrasyonel yaklaşım ve söylemler hakim oluyor.
Bir defa ED özkaynakları güçlü şirketlerde mali zarara neden oluyor. Yabancı kaynak kullanan ve bugünlerde bu kredilerin faiz ve anaparalarını nasıl öderiz diye düşünen reel sektörde mali kâr çıkmasına yani derde dert eklenmesine neden oluyor. Zaten %60 mevduat faizi olan bir ülkede hangi yatırım ve üretim projesi bu risksiz getiriyi aşan kârlılık üretebilir? İmkansız. Yani bugün için hani yıllardır zarar ediyor neden kapatmıyor deniyor reel sektöre. Üretim yatırım yapmak bu ortamda irrasyonel bir tercih olur. Üretimi minimum kapasiteye indirip veya kapatıp toplanan tüm nakdi mevduat faizine yatırmak en doğru seçenek olur. Reel sektör üzerinde asgari vergiler, cezalar ile gitmek bu dönemde en kötü tercih olur.
Vergi paradan alınır, para ve kârlılık varsa vergi ödenir, fabrikanın demiri, çimentosu, arabanın tekeri ile vergi ödenemez. Bu nedenle vergi politikası daima para yani ödeme gücü olan sektörler üzerinde olmak zorundadır. Para bugün kimlerde var? KKM'de vergi istisnalarından yararlanıp bugün de %60 mevduat yapan da var. Borsada hisse alıp son bir yılda %150 kazanan kişi de var. Hatta bazı firmalar üretimi zarara bırakmış KKM, mevduat, borsa, opsiyon gibi finansal getirilerle ayakta durmaya çalışıyor. Fakat, finansı teşvik edebilen anlayış reel üretimin bazen birileri işsiz kalmasın diye bile zararına sürdürüldüğünü anlayamaz. Veya vergi ödeme gücü yani para, enflasyon üstü fiyat artışı yapabilen restoran, otel, eğlence, eğitim gibi sektörlerde var. Ama bizde kârlı sektörler teşvik edilir, muafiyet verilir, kârlılık gidince vergilenmeye çalışılır. Örneğin şu an can çekişen inşaat, otomobil sektörleri.
Son söz
Maliye Bakanlığının TÜRMOB yazılım geliştirdi demek yerine (ki o yazılım küçük işletmeler için işe yararken orta-büyük esnaf üstü şirketlerde işe yaramıyor) kendisi sürdürülebilir bir yazılım geliştirip buradan yapın dese daha anlamlı ve empatik olurdu.