Double Irish Cream: Türkçesiyle Kaymaklı Ekmek Kadayıfı veya Çifte Kavrulmuş Lokum
Son günlerde hükümetlerin gündeminde yer alan konulardan biri de çok uluslu şirketlerin vergi planlamaları yoluyla daha az vergi ödemelerini önlemeye yönelik tedbirlerin alınması.
Konu geçtiğimiz haftalarda sitemizin yazarlarından Özkan Atila’nın “Çift İrlandalının Sonu” yazısıyla da gündeme getirilmişti.
Devletler, ülke kaynaklarından yararlanan ve ülke vatandaşlarına satış yaparak kâr elde eden şirketlerin vergilerini de aynı ülkede ödemeleri gerektiğini söylemekteler.
Devletlere göre aksine bir durum, serbest ticaretin bu ülke vatandaşlarının aleyhine sonuçlanması anlamına geliyor.
Şirketler cephesinde ise bu durum legal imkanlardan yararlanma olarak düşünülüyor.
“Double irish cream”
Son dönemlerde adından çokça söz ettiren “double irish cream” de bu konuda popüler bir örnek. Wikipedia’da yer alan tanımına göre irish cream (İrlandalı kreması) İrlanda viskisi, krema, kahve vb. maddelerden üretilen, başlıbaşına tüketilebildiği gibi diğer içeceklere ilave edilebilen ve %10-15 oranında alkol içeren bir içki.
Vergicilikte ise çoğunlukla çok uluslu ilaç firmalarının ve teknoloji şirketlerinin başvurduğu bir vergi planlama yöntemi anlamına geliyor.
Yöntem, yüksek kurumlar vergisi oranlı ABD (%35) ile düşük kurumlar vergisi oranlı İrlanda (%12,5) arasındaki mükellefiyet tanımlamasından kaynaklanıyor. Bu, İrlandalı kremasının birinci kısmını oluşturuyor.
ABD vergi sisteminde şirketin mükellefiyeti kayıtlı olduğu yere göre belirlenirken İrlanda vergi sisteminde kanuni ve iş merkezinin olduğu yere göre belirleniyor.
Buna göre aslında ABD’de faaliyet gösteren bir şirket İrlanda’da kayıtlı ise ABD’ye göre İrlanda şirketi olarak dikkate algılanmakta ancak aynı şirket İrlanda’ya göre ise örneğin Bermuda vb. gibi bir vergi cennetinde faaliyet gösteriyorsa buna göre değerlendirilmektedir. Bu da İrlandalı kremasının “double” yani çifte olması sonucunu doğurmakta.
İşte bu nedenle başta Amerika Birleşik Devletleri, Fransa ve İngiltere double irish cream’i önlemek için tedbirler almaya başladılar.
Türkçesi
Türkçeye “double irish cream”ı nasıl çevirebiliriz diye düşündüğümüzde ilk akla gelenler; kaymaklı ekmek kadayıfı ya da çifte kavrulmuş Türk lokumu oldu.
Ne dersiniz, vergicilik alanında çifte kavrulmuş Türk lokumu konusunda (vergi cennetleri) yapılması gereken bir şeyler yok mu?