C20: Biz Diyoruz Ki
“C20: Biz Diyoruz Ki” sloganıyla 15-16 Eylül 2015 tarihlerinde Boğaziçi Üniversitesinde gerçekleştirdiği Zirve’de ulusal ve uluslararası tüm sivil toplum kuruluşlarını küresel sorunlara çözüm arayışına ses vermeye çağırdı. Uluslararası vergi adaleti bu çağrının ana konularından birini oluşturuyordu.
C20, dünya nüfusunun 3’te 2’sini, brüt gelirlerinin yüzde 85’ini ve dünya ticaretinin yüzde 75’ini elinde bulunduran 20’ler Grubu (Group of 20) ya da G20’nin resmi katılım gruplarında biridir. Bir uluslararası ekonomik işbirliği forumu olan G20’nin C20 yanında B20, L20, W20, T20 ile birlikte toplam beş resmi katılım grubu bulunmaktadır. C20 sivil toplumun sesini G20’ye duyurmayı, böylece G20’nin her yıl gerçekleştirdiği zirve akabinde yayınladığı sonuç bildirgesine sivil toplumun perspektifini yansıtabilmeyi amaçlamaktadır. Bildirge bir yumuşak hukuk metni niteliğinde olsa da, bir yıl boyunca gerçekleştirilen toplantılar sonucunda damıtılarak ortaya çıkarılan kararlarının dünya düzeninde önemli bir ağırlığının olduğu ortadadır.
Türkiye 2015 yılında G20’nin dönem başkanlığını yürütmektedir ve forum G20 Türkiye olarak anılmaktadır. Dolayısıyla resmi katılım gruplarının başkanlıkları da Türkiye tarafından yürütülmektedir. C20 Türkiye 15-16 Kasım’da Antalya’da gerçekleşecek G20 Zirvesi öncesi kendi zirvesini gerçekleştirmiş ve tüm dünyadan 450’den fazla katılımcının onayıyla sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmek ve eşitsizlikleri ortadan kaldırmayı hedefleyen kendi sonuç bildirgesini yayınlamıştır.
C20 Türkiye’nin 18 ay önce başladığı hazırlık çalışmaları, Nisan 2015’de Türk hükümetinin daveti ile resmiyet kazanmıştır. C20 Yönetim Kurulu, İktisadi Kalkınma Vakfı Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Zeynep Bodur Okyay’ın başkanlığında 14 sivil toplum örgütünün katılımıyla oluşturulmuştur. C20 Türkiye’nin öncelikleri, dünyanın 90 ülkesinden 1.200'e yakın katılımcının görüşlerinin alındığı küresel bir anket çalışması ile belirlenmiştir. C20 bu anket sonucunda öne çıkan Yönetişim: Vergi Adaleti ve Yolsuzlukla Mücadele, Cinsiyet Eşitliği, Sürdürülebilirlik ve Kapsayıcı Büyüme tematik konuları altında çalışma grupları oluşturmuştur.
Yönetişim Çalışma Grubunun uluslararası eş başkanlığı Economic Justice Network’den Malcolm Damon tarafından, Vergi Adaleti ulusal eş başkanlığı ise tarafımca yürütülmüştür. Vergi Adaleti Alt Çalışma Grubu’nda davet üzerine VergiAlgı ve Uluslararası Vergi Araştırmaları Derneği ulusal üyeler, BEPS Monitoring Group, Tax Justice Network, German Network on Tax Justice, Oxfam, Christian Aid ve Action Aid ise uluslararası üyeler olarak yer almıştır. Gerek üyelerin kendi aralarında ve kendi ağlarında, gerekse düzenlenen Brüksel Bölgesel Forumu gibi platformlarda gerçekleştirilen ulusal ve uluslararası danışmanlık faaliyetleri neticesinde “C20 Türkiye Yönetişim: Vergi Adaleti Politika Dokümanı” üretilmiştir. Tüm çalışma gruplarının politika dokümanları C20 Zirvesi’nde tekrar ele alınmış ve birleştirilerek C20’nin G20 Liderlerine 2015 yılı tavsiyelerini içeren nihai bir tebliğe dönüştürülmüştür. Tebliğin tam metnine şu linkten ulaşılabilir: https://g20.org/wp-content/uploads/2015/09/C20-Turkey-Communique.pdf
Uzun soluklu ve yoğun bir emeğin ürünü olan tavsiyelerin etkinliği sivil toplumun arkasında durmasına bağlıdır. Bu nedenle, savunuculuk faaliyetlerinin hem ulusal hem uluslararası platformlarda, ayrıca hem G20 zirvesi öncesi hem de sonrasında aynı hızla devam etmesini temenni ediyorum.
(Doç. Dr. Leyla Ateş; C20 Yönetişim Çalışma Grubu Ulusal Eşbaşkanı & İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi)