Bu dönemi anlamak: “PANDEMİ EKONOMİSİ”
“Pandemi Ekonomisi” kitabı dünyanın neredeyse hiç kimsenin artık hatırlamadığı yeni bir salgın dönemini anlamaya yönelik bir çalışmadır. 100 yıl öncesinde 18 ayda 50 milyon kişinin canına mal olan İspanyol Gribi’nden sonra bugün, yeni ve daha korkunç bir tehdit ile karşı karşıya bir yıl geçti.
Bilim ve tekniğin bu kadar gelişmiş olması, bu tehdidin ortadan kaldırılmasına yetmedi. Günümüz insanları daha kalabalık yerlerde yaşadığı için risk daha da yükseldi. Salgın daha etkili, risk ölümcül, hayat durma noktasında. Pandemi ya da salgın sadece insan hayatına kastetmiyor. Hayatın bütün alanları tehdit altında.
Dünya 2019 sonundan beridir, salgına teslim… Bu pandeminin de öyle tez biteceği yok. 2020 yılı Mart ayında Türkiye’yi de etkisi altına alan COVID-19’un sadece bir sağlık sorunu olmadığı görüldü. Şimdilik yılını doldurmakla birlikte, sadece siyasi iktidar ve sağlık bakanlığının öneri ve yönlendirmeleriyle devam eden bir süreç yaşanmaktadır. Sosyal mesafe, maske ve hijyen üçlemesi ile formüle edilen bu dönemin mottosu uzun yıllar hatırlanmaya devam edilecektir. Ancak etkileri sadece pandemiden kurtulmak olarak kalmayacak; dönem pek çok farklı yanlarıyla da anılacaktır.
Pandemi ile ortaya çıkan korona virüsün kendisi bir sorun olarak görülmekle birlikte; ana mesele, salgın sebebiyle sağlık sektörünün yeterince hizmet veremeyişi ve acze düşmesidir. Sonuçta, yatak ve yoğun bakım gibi alanlarda toplu ölümler, toplumsal infial ve paniği tetikleyecektir. Haliyle bu endişe, sürecin katalizörüdür.. Hızlandıracaktır. Panik ve korku salgının hayatın bütününe yönelik etkilerini de arttıracaktır. Kamu yönetimi de düzene çeki-düzen vermekte yetersiz kalacaktır. Dolayısıyla ülkeler de panik durumunda sağlıklı tepkiler veremeyecektir.
Bugün bütün hayatımızı yeniden şekillendiren bu dönemle ilgili en önemli eksik, konunun salt bir sağlık boyutu olarak ele alınmasıdır. Ancak toptan bir hayat tarzı değişime zorlanmaktadır. Bu yüzden pandeminin sağlık dışında, değişime zorladığı alanları da inceleme mecburiyeti doğmaktadır.
“Pandemi Ekonomisi” kitabı konunun sağlık dışındaki alanları; tarihi, hukuki, sosyal, psikolojik, teknik ve ekonomik pek çok boyutunu ele almaktadır. Konu sadece basit bir grip vakasından ibaret değildir. Etkisi uzun yıllar sürebilecek bir sürecin başındayız. Bu süreçte bu kitapta, konunun uzmanlarının bir araya getirilerek pandemi konusunun enine boyuna ele alınması hedeflenmiştir.
Kitap üç bölümden oluşturulmuştur: COVID-19 pandemisinin ülkeler aşan, sınır ötesi boyutu. Bu dönemin maliye politikaları, ve devletin gelir kaybına rağmen artan kamu harcamaları…
İnsanın olduğu yerde hukuk var. COVID-19 ile yaşanan salgın “Vergi mükelleflerini ne yönde etkilemiş, vatandaşlar azalan vergi ödeme yeteneklerine rağmen kamu harcaması talep etmekten vazgeçmiş mi?” bu sorulara da cevap arandı. Konuya ilişkin ampirik çalışmalara yer verildi. Elbette toplumun transfer toplumuna dönüşmesinin etkileri tartışıldı. Başka ülkelerin devlet destekleri ile ilgili karşılaştırmalar da ele alındı.
Konunun bundan sonrası da var tabii… COVID-19 pandemisine ilişkin projeksiyonlar tartışıldı. Sosyal medyaya yansıyan gündem analiz edildi. Konunun teknolojik yanı, robotlaşma ve dijital para ile birlikte sorgulandı. Dünyanın en derin sorunlarının mağdurları ve en savunmasız kesimlerinden olan mülteciler konusu da bu salgından nasibini alanlardan… Okuyucularımıza faydalı olması dileğiyle, meraklı okumalar diliyorum.