Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Sosyal Güvenlik

Ahmet Metin AYSOY
Ahmet Metin AYSOY
1581OKUNMA

2022 Yılı Asgari Ücret Rehberi

4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine istinaden Asgari Ücret Tespit Komisyonunca 2022 yılı için uygulanacak olan asgari ücret, 1.1.2022 ila 31.12.2022 tarihleri arası için tespit edilerek, 17.12.2021 tarihli ve 31692 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Asgari Ücret Tespit Komisyonunca alınan karara istinaden, 1.1.2022 ila 31.12.2022 tarihleri arası için bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücret 166,80 (yüz altmış altı lira seksen kuruş) Türk Lirası olarak tespit edilmiştir.

Buna göre, 1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında uygulanmak üzere sigortalılar için sigorta primine esas günlük ve aylık kazançların alt ve üst sınırlarında, yurt dışında geçen süreler ile hizmet borçlanmalarında, isteğe bağlı sigortalılar ve genel sağlık sigortalılarının ödeyecekleri primlerde dikkate alınacak tutarlar ile idari para cezalarında, geçici iş göremezlik, cenaze ve emzirme ödeneklerinde dikkate alınacak tutarlar aşağıda gösterilmiştir.

ASGARİ ÜCRETİN NET HESABI VE İŞVERENE MALİYETİ 
ASGARİ ÜCRETİN NETİNİN HESABI (TL / AY)

ASGARİ ÜCRET5.004,00
SGK PRİMİ% 14700,56
İŞSİZLİK SİG. PRİMİ % 150,04
KESİNTİLER TOPLAMI750,60
NET ASGARİ ÜCRET4.253,40

İŞVERENE MALİYETİ (TL / AY)

ASGARİ ÜCRET5.004,00
SGK PRİMİ% 15.5 (İşveren Payı) (*)775,62
İŞVEREN İŞSİZLİK SİGORTA PRİMİ % 2100,08
İŞVERENE TOPLAM MALİYET5.879,70

Not 1: 28/01/2004 tarih ve 5083 Sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunun 2. maddesi uyarınca; Türk Lirası değerlerin yeni Türk Lirasına dönüşüm işlemlerinin ve Yeni Türk Lirası cinsinden yapılan işlemlerin sonuçlarında ve ödeme aşamalarında yarım Kuruş ve üzerindeki değerler bir Yeni Kuruşa tamamlanır; yarım Yeni Kuruşun altındaki değerler dikkate alınmamıştır.

Not 2: Gelir Vergisi ve Damga Vergisi hesaplanmamıştır.

(*) 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin (ı) bendine göre, bentte belirtilen şartları sağlayan işverenlere, SGK primi işveren payında 5 puanlık indirim öngörüldüğünden hesaplamalar buna göre yapılmıştır. Gerekli şartları sağlamayan işverenler için, SGK primi işveren payı %20,5'dir. 6385 sayılı kanunun 9. maddesiyle yapılan düzenleme ile 01.09.2013 tarihinde itibaren geçerli olmak üzere 5510 sayılı kanunun 81.maddesi “Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının %2’sidir. " 

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerine esas günlük ve aylık kazançlarının alt ve üst sınırları

Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalılar için;  Özel sektörde:

1/1/2022 ila 31/12/2022  tarihleri arasında sigorta primine esas;

Günlük kazanç alt sınırı  :   166,80 TL
Aylık kazanç alt sınırı     :   5.004,00 TL
Günlük kazanç üst sınırı :   1.251,00 TL
Aylık kazanç üst sınırı    :   37.530,00  TL

Prime esas kazançlardan istisna tutulacak yemek parası, çocuk zammı ve aile zammı  (yardımı) tutarları;

5510 Sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların;

  • Yemek parası:

1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında;  166,80 TL x % 6 =10,01 TL  (Günlük)

  • Çocuk zammı:

1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında;  5.004,00 x % 2 = 100,08 TL (Aylık)

  • Aile zammı (yardımı):

1/1/2022 ila 31/12/2022  tarihleri arasında; 5.004,00 x %10 =500,40 (Aylık) tutarındaki kazançları, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde çalıştırılanlar için ödenecek prim tutarları;

Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için  166,80 x 10 x % 37,5 = 625,50  TL

Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için  166,80  x 30 x % 37,5 = 1.876,50 TL

Ayda 1 gün sigortalı çalıştıranlar için 166,80 x % 2 =3,34 TL

Ayda 9 gün sigortalı çalıştıranlar için 3,34  x 9 =30,06 TL

5510 sayılı Kanunun ek 6 ncı maddesine tabi olarak ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma araçlarında çalışanlar ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılanlar,

1/1/2022-31/12/2022 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler;

Günlük kazanç alt sınırına göre : 166,80  TL x 29 x % 32,5 = 1.572,09 TL,

1/1/2022-31/12/2022 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi dahil ödemek isteyenler;

Günlük kazanç alt sınırına göre : 166,80 TL x 29 x % 35,5 = 1.717,21  TL prim ödeyeceklerdir.

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca sigortalı sayılanlardan;

  • Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar,
  • Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar,
  • Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları,

1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında;

Günlük kazanç alt sınırına göre  :166,80 TL x 30 x % 34,5 =   1.726,38   TL, prim ödeyeceklerdir.

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında isteğe bağlı sigortalılarca

1/1/2022 ila 31/12/2022  tarihleri arasında ödenebilecek isteğe bağlı sigorta primi aylık alt sınırı,

166,80TL  x 30 x % 32 =1.601,28 TL .

5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılacak hizmet borçlandırılması ile 3201 sayılı Kanuna göre yurt dışında geçen sürelerin borçlandırılmasına esas tutarlar

5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılacak hizmet borçlanmalarında  borçlanılacak günlük tutar başvuru tarihindeki 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32  'sidir.

3201 sayılı Kanuna göre yapılacak yurt dışı borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar ise başvuru tarihindeki 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, başvuru sahiplerince belirlenecek günlük kazancın % 45 'idir. 

Buna göre, 2022 yılı için belirlenen asgari ücret tutarları karşısında 41 inci maddede belirtilen hallere ilişkin sürelerin borçlanılmasında;

1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında,

- Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının;

Alt sınırı : 166,80 TL x % 32=53.38  TL olacaktır.

2022 yılı için belirlenen asgari ücret tutarları karşısında yurt dışında geçen sürelerin borçlanılmasında ise;

1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında,

- Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının;

Alt sınırı :166,80 TL x % 45 =  75,06 TL  esas alınacaktır.

Emzirme ödeneği

5510 sayılı Kanunun 16 ıncı maddesinin üçüncü fıkrasında, analık sigortasından sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılardan, kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadına ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşine, her çocuk için yaşaması şartıyla doğum tarihinde geçerli olan ve Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip, Bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden emzirme ödeneği verileceği hükme bağlanmıştır.

Konu ile ilgili olarak SGK Yönetim Kurulunca alınan 25/12/2009 tarihli ve 2009/407 sayılı karar ile 2010 yılından başlamak üzere bundan böyle her yıl bir önceki yıl için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) değişim oranında artırılmasına bu şekilde hesaplanarak bulunacak rakamlardaki kuruşların liraya iblağ edilmesine ve konunun Bakan onayına sunulmasına karar verilmiş ve 31/12/2009 tarihli ve 179679 sayılı Bakanlık Makamı Olur’u ile onanmıştır.

Bu durumda, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 2021 yılı için TÜFE oranlarında ortaya çıkan değişim oranının % 36,08 olduğu dikkate alındığında, 2021 yılında 232,00 TL olan emzirme ödeneği tutarı 2022 yılında 316,00  TL olacaktır.

Cenaze ödeneği

5510 sayılı Kanunun 37 nci maddesinin üçüncü fıkrasında, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya sürekli iş göremezlik geliri, malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olup da ölen sigortalının hak sahiplerine, Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip Bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden cenaze ödeneği ödeneceği hükmüne yer verilmiştir.

Konu ile ilgili olarak SGK Yönetim Kurulunca alınan 25/12/2009 tarihli ve 2009/407 sayılı karar ile

2010 yılından başlamak üzere bundan böyle her yıl bir önceki yıl için Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından açıklanan Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) değişim oranında artırılmasına bu şekilde hesaplanarak bulunacak rakamlardaki kuruşların liraya iblağ edilmesine ve konunun Bakan onayına sunulmasına karar verilmiş ve 31/12/2009 tarihli ve 179679 sayılı Bakanlık Makamı Olur’u ile onanmıştır.

Bu durumda, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 2021 yılı için TÜFE oranlarında ortaya çıkan değişim oranının % 36,08  olarak açıklanması nedeniyle 2021 yılında 918,00 TL olan cenaze ödeneği tutarı 2022 yılı için 1.250,00  TL olarak belirlenmiştir.

İdari para cezaları

5510 sayılı Kanunda öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere, aynı Kanunun 102 nci maddesi gereğince, fiil tarihinde geçerli olan ve 16 yaşından büyük işçiler için tespit edilen aylık asgari ücret dikkate alınarak idari para cezası uygulanması gerekmektedir.

Buna göre, 1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında işlenen fiiller için 5.004,00 TL, esas alınarak idari para cezası uygulanacaktır.

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor