Artan ve Daha da Hızlanan İşsizliğe Çözüm; Vatandaşlık Maaşı
Pandemi sürecine ilişkin getirilen işten çıkarma yasağı sona erdi. Beklendiği gibi, işten çıkarma furyası başladı. Mevcut işsizlik sorunu daha da ağırlaşacak. Bunun sosyal huzursuzluğu ve sorunları artıracağı açık. Ekonomi fasit bir dairenin içinde; düşük gelir, düşük talep, düşük arz, düşük istihdam……..
Bu sarmaldan serbest piyasanın kendiliğinden çıkacağını beklemek, aşırı iyimser ve gerçekçi olmayan bir yaklaşım. Devletin gelir desteği ile ekonomiye müdahalesi şart. Bunun da bir yolu “vatandaşlık maaşı” ile mümkün.
Bu konu ülkenin gündemine girdi mi?
Bazı siyasi partilerin programlarında seçim vaatleri arasında vatandaşlık maaşına yer verildiğini, işsiz yüksekokul mezunlarına iş buluncaya kadar geçici süre ile vatandaşlık maaşı bağlanması gibi yasa tekliflerinin meclis gündemine taşındığını basından okuyoruz.
Prim almadan vatandaşlık maaşı bağlanabilir mi?
Devletin prim almadan maaş bağladığı uygulamaları var. Yaşlı, engelli ve muhtaçlara aylık bağlanması ile ilgili 2022 sayılı Yasa’ya göre bağlanmış olan maaşlar primsiz aylıklara örnek olarak gösterilebilir.
İşsizler nasıl emekli olacaklar?
İşten çıkarmaların ve yoğun işsizliğin sosyal güvenlik sisteminde çalışanlar açısından yaratacağı sıkıntıların en önemlilerinden biri de işçilerin emekli olabilmek için gerekli prim ödeme gün sayısına ulaşmalarında yaşayacakları güçlük olacak.
İşsiz olanların emeklilik için isteğe bağlı sigorta yaptırabilmeleri şöyle dursun, hayatlarını idame ettirebilecek bir kazançları bile yok.
Prim gün sayılarının yetersizliğini gidermenin tek çıkar yolu;
Vatandaşlık maaşı konseptinin sosyal güvenlik sistemimize dahil edilmesi.
Vatandaşlık maaşının ödendiği süreler zarfında sigorta primlerinin Devletçe karşılanması.
Kimlerin vatandaşlık maaşından yararlanabileceği, süresi ve tutarı üzerinde modellemeler yapmak artık bir seçim değil; bir zorunluluk.