Akıllı Telefonla Vergi Kaçaklarının İhbarı
Akıllı telefonlar artık günlük yaşantımızın ayrılmaz bir parçası olmaya başladı. Son olarak vergi alanında, vergi kaçakçılığına ilişkin bir uygulama (application) Karadağ’dan (Montenegro) geldi.
Geçtiğimiz ay, Türkiye Kalite Derneği (KalDer) tarafından Ankara’da düzenlenen 15. Kamu Kalite Kongresi’nde yaptığı sunumda Vuk Vujnovic bu yeni akıllı telefon ve web sitesi uygulamasını dinleyicilerle paylaştı.
“Sorumlu Davran”
Karadağ’da %20’ler civarında olan kayıt dışılıkla mücadele etmek amacıyla başlatılan “Sorumlu Davran” (Be responsible) adı verilen mobil telefon uygulaması geliştirildi. Podgorica Elektrik Mühendisliği Fakültesi öğretim üyeleri ve öğrencileri tarafından geliştirilen uygulama ile tüketiciler akıllı telefonlarını kullanarak;
- Sahte perakende fişi düzenleyen restoran ve barların,
- Karaborsa satış yapan veya tüketici haklarını ihlal eden dükkân ve süpermarketlerin,
- Veya benzeri durumların,
fotoğraflarını çekerek yetkililere bildirme imkanına sahipler.
Vergi kaçakçısını ihbar et, sosyal projelere destek ol
Bu uygulama ile vergi kaçağının önlenmesi konusunda halkta bilinç oluşturmanın yanısıra mücadeleye halkın katılımının da sağlanması amaçlanmış durumda.
Geleneksel ve kültürel olarak halkın ihbarda bulunması çok kabul edilen bir davranış olarak algılanmadığından, katılımı artırmak amacıyla, ihbar sonucu devletin tespit ettiği kaçağın yarısının bildirimde bulunan kişinin yaşadığı bölgede anaokulu, yaşlılar için huzurevi, ihtiyaç sahipleri için tıbbi araç ve gereç alımında vb.nde kaynak olarak kullanılmasına karar verilmiş.
Akıllı telefonlu 1.500 vergi müfettişi
Karadağ, Avrupa’nın en küçük ülkelerinden biri. 650 bin nüfusa ve 4,4 milyar ABD Doları GSYH’ya sahip. Verilen bilgiye göre 62 bin Euro maliyetli akıllı telefon uygulamalı kampanya neticesinde uygulama 1.500 kişi tarafından telefonlarına indirilmiş durumda.
2014’ün ilk üç ayında 500 adet yasalara aykırı uygulama ihbar edilmiş ve bu rakam bugüne kadar aynı dönemde yapılan ihbarların 3 katı anlamına geliyor.
Sonuçta ise Karadağ’da tespit edilen 200.000 Euro tutarındaki kaçağın %50’si olan 100.000 Euro, iki ayrı sosyal projenin finansmanında kullanılmış durumda.
Akıllı telefon, duyarlı vatandaş ve sıfır kayıt dışılık…
Her şey değişirken insanlık tarihinin en eski sorunlarından vergi kaçakçılığı ile mücadelede de araçların değişmesi kaçınılmaz gözüküyor.
Karadağ’ın akıllı telefon uygulaması bu bağlamda güzel bir örnek olarak karşımıza çıkıyor.
Küreselleşen ve dijitalleşen dünyamızda artık güzel ve yaratıcı örneklerin de nereden geleceği belli olmuyor.
(Teşekkür: Güneydoğu Avrupa Hükümet İletişim Birliği (SEECOM) Genel Sekreteri Vuk Vujnovic’e değerli katkıları için teşekkürler. N.K.)