2017 Yılı Yurtiçi Gündelik Ödemeleri-1
TBMM tarafından 16.12.2016 tarihinde kabul edilen 6767 sayılı 2017 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu 1.1.2017 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. 2017 yılında 6245 Sayılı Harcırah Kanununa göre verilecek yurt içi gündelik miktarları ise, Bütçe Kanununa ekli (H) Cetvelinde belirtilmiştir.
Harcırah Kanununa tabi olan kuruluşlar tarafından yurtiçinde yapılacak geçici görevlendirmelerde yapılan harcırah ödemelerinin vergilendirilmesi bu Cetvelde yer alan gündelik tutarları esas alınarak yapılacak ve belirlenen tutarları hiçbir şekilde aşamayacaktır. Ancak, Harcırah Kanununa tabi olmayan işverenler tarafından yurtiçinde geçici görevlerde;
- İdare meclisi başkan ve üyeleri ile denetçilerine,
- Tasfiye memurlarına ve
- Hizmet erbabına
verilecek yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündeliklerin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 24/2. maddesi gereğince, aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündelikler veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddine kadar olan kısmının gelir vergisinden istisna edilmesi, bu tutarları aşan kısmının ise ücret olarak gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir.
İşverenler tarafından hizmet erbabına gider karşılında ödenen gündelikler GVK’nın 61. maddesine göre ücret sayılmakla birlikte, GVK’nın Gider Karşılıklarında istisnaları düzenleyen 24. maddesine göre, işverenler tarafından gider karşılığı olarak harcırah ve yolluk olarak yapılan ödemeler gelir vergisinden istisna edilmiştir.
GVK’nın 24/1. maddesine göre, Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından harcırah veya yolluk olarak yapılan gündelik ödemelerinin tamamı gelir vergisinden istisna edilmiştir. GVK’nın 24/2. bendinde ise, Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından idare meclisi başkanı ve üyeleri ile denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına (Harcırah Kanununa tabi olsun olmasın her türlü sözleşmeli personel dahil) verilen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündelikler gelir vergisinden istisna edilmiştir. Ancak, bu gündelikler aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulmaktadır.
Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından 2017 yılında ödenecek gündelik tutarları, 2017 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli (H) Cetvelinde aşağıdaki şekilde belirtilmiştir.
H CETVELİ 10/2/1954 TARİHLİ VE 6245 SAYILI HARCIRAH KANUNU HÜKÜMLERİ UYARINCA VERİLECEK GÜNDELİK VE TAZMİNAT TUTARLARI | ||||
GÜNDELİK MİKTARI (TL) | ||||
| I- | Yurt İçinde Verilecek Gündelikler (Madde: 33) | |||
| A- | a) | Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı ve Başbakan | 63,00 | |
| b) | Anayasa Mahkemesi Başkanı, Genelkurmay Başkanı, Bakanlar, Milletvekilleri, Kuvvet Komutanları, Jandarma Genel Komutanı, Sahil Güvenlik Komutanı, Başbakanlık Müsteşarı, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreteri, Orgeneraller, Oramiraller, Yargıtay, Danıştay, Uyuşmazlık Mahkemesi ve Sayıştay Başkanları, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Danıştay Başsavcısı, Diyanet İşleri ve Yükseköğretim Kurulu Başkanları | 57,50 | ||
| B- | Memur ve Hizmetlilerden; | |||
| a) | Ek göstergesi 8000 ve daha yüksek olan kadrolarda bulunanlar (1) | 48,25 | ||
| b) | Ek göstergesi 5800 (dahil) - 8000 (hariç) olan kadrolarda bulunanlar | 45,00 | ||
| c) | Ek göstergesi 3000 (dahil) - 5800 (hariç) olan kadrolarda bulunanlar | 42,25 | ||
| d) | Aylık/kadro derecesi 1-4 olanlar | 37,25 | ||
| e) | Aylık/kadro derecesi 5-15 olanlar | 36,25 | ||
| (1) 6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre verilecek gündeliklerin hesabında bu tutar esas alınır. * 6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı, (d) fıkrasına göre yapılacak ödemelerde ise görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı, takip eden 80 günü için gündeliklerinin %50’si, müteakip 90 günü için ise müstahak oldukları gündeliklerinin %40'ı esas alınır. | ||||
| II- | Arazi Üzerinde Çalışanlara Verilecek Tazminatlar (Madde: 50) | |||
| 50. Maddenin 1, 2, 3, 4 ve 5 inci Bentlerinde Yer Alan Personel: | ||||
| a) | Kadro derecesi 1-4 olanlar | 14,75 | ||
| b) | Kadro derecesi 5-15 olanlar | 14,25 | ||
| Bu tazminattan yararlananlardan; 1)Memuriyet mahalli dışındaki çalışma alanlarında hizmet görenler ile 24.2.1984 tarihli ve 2981 sayılı Kanun uygulamasında çalışan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü personeline yukarıda yazılı miktarların yarısı ek olarak ödenir. 2) Bu çalışmaları dolayısıyla arazide, şantiyede veya gemilerde geceleyenlere bu suretle bulunacak miktarın yarısı ek olarak ayrıca ödenir. | ||||
İşverenler tarafından personele ödenecek yurtiçi gündelik tutarları belirlenen limitler dâhilinde ödendiği sürece gelir vergisi kesintisi yapılmayacak, ancak bu limitlerin aşılması halinde aradaki farklar ücret olarak gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir.
Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından gelir vergisinden istisna edilerek 2017 yılında ödenecek gündelik tutarları, söz konusu (H) Cetvelinin (A) Bölümünde “Başbakanlık Müsteşarı” için ödenecek gündelik tutarı ile aynı Cetvelin (B) Bölümünde “Memur ve Hizmetliler ” için aylık kadro derecesi ve ek gösterge tutarına göre belirlenmektedir. 2017 Yılına ilişkin (H) Cetvelinin “B. Memur ve Hizmetliler” bölümünde, aylık kadro derecesi ve ek gösterge tutarına göre Harcırah Kanunu’na tabi kurumlar tarafından memur ve hizmetli statüsünde bulunan kişilere gelir vergisinden istisna edilerek 2017 yılında ödenecek gündelik tutarları yer almaktadır.
GVK’nın 24/2. maddesinde yer alan “Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek tutarı” ifadesinden, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabi olarak çalıştırılan en yüksek Devlet memuru olan Başbakanlık Müsteşarı için tespit edilen gündelik miktarının anlaşılması gerekmekte olup; 2017 yılında Başbakanlık Müsteşarına ödenecek gündelik tutarı ise, yukarıda yer alan (H) Cetvelinin I/A-b Bölümünde yer alan 57,50 TL’dir.
Harcırah Kanununun 33/b maddesine göre, devamlı ikamet ettikleri yerler dikkate alınarak kurumlarınca belirlenen görev merkezi, mıntıka merkezi ve grup merkezi dışına teftiş denetimi, inceleme veya soruşturma görevi ile gönderilen kişilere ödenecek gündelik tutarları; Türkiye düzeyinde 1,3 katı, bölge düzeyinde 1,1 katı ve il düzeyinde 0,9 katı olarak ödenecektir. Denetim elemanlarına ödenecek gündeliklerin hesabında (H) Cetvelinin I/B-a bölümündeki Ek göstergesi 8.000 ve daha yüksek olan kadrolarda bulunan memurlar için tespit edilen gündelik tutarları esas alınacaktır. 2017 yılında denetim elemanlarına yapılacak ödemeler için esas alınacak tutar ise (H) Cetvelinin I/B-a bölümü) 48,25 TL olarak belirlenmiştir.