10 Soruda Emekli İkramiyesi
İşçi olarak çalışan kişilerin bazı hallerde işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatı ödenir. Memuriyet (kamu görevlisi) hizmetleriyle emekli olan kişilere ise emekli olduklarında emekli ikramiyesi ödenir. Bu yazımızda emekli ikramiyesine ilişkin on soruya cevap aradık.
1- Emekli İkramiyesi Nedir?
Emekli İkramiyesi, emekliye ayrılan kamu görevlilerine -daha sonra çalıştıkları kurumlardan tahsil edilmek üzere- SGK tarafından ödenen tutardır. Emekli ikramiyesi ödenebilmesi için memuriyetten ayrılmak yetmez. Memuriyet hizmeti olan kişiye mutlaka emekli aylığı bağlanması gerekir.
2- Emekli İkramiyesi Nasıl Hesaplanır?
Emekli ikramiyesi memurların hizmet süreleri içerisinde bulundukları görevlerden en yüksek ek göstergeye sahip olan unvana göre hesaplanır. Örneğin çeşitli yöneticilik görevlerinde bulunmuş kişi için bulunduğu en yüksek görevin ek göstergesi uygulanır. Bu nedenle emekli ikramiyesini belirleyen en önemli unsur ek göstergedir.
3- Emekli İkramiyesi Ne Kadar Ödenmektedir?
Memurlara, emekli olduklarında kamu hizmetlerinde geçen her tam yıl için en yüksek unvanları üzerinden ikramiye ödenir. İşçilerin kıdem tazminatında tam yıldan arta kalan aylara da ödeme yapılırken memurlar için bu ödeme yapılmaz. Tam yıl memurun emekli keseneğine esas matrah ile çarpılır ve emekli olduğu tarihteki katsayılar kullanılır.
4- Ekim 2008’den Sonra Memur Olanlara İkramiye Ödenir mi?
Ekim 2008’den sonra ilk kez memur olan kişiler 5510 sayılı Kanuna tabidirler. 5510 sayılı Kanunda emekli ikramiyesi düzenlenmemiştir. Bu durumda olan kişiler için yürürlükten kaldırılmış olan T.C. Emekli Sandığı Kanununun ek 82 nci maddesine göre ikramiye ödenir.
Ekim 2008 sonrasında memur olanların ikramiye alabilmesi için son defa memur olmaları gerekir. Belli süre memuriyette çalıştıktan sonra SSK veya Bağ-Kur hizmeti ile emekli olan 5510 sonrası memurlara ikramiye ödenmez.
5- Meslekten Çıkarılan Memurlara İkramiye Ödenir mi?
Meslekten çıkarılan memurlara yalnızca memuriyet hizmeti üzerinden aylık bağlanması halinde ikramiye ödenir. Birleştirilmiş hizmetler üzerinden aylık bağlanması halinde ikramiye ödemesi yapılmaz.
1999 yılı Eylül ayından önce memuriyete giren kişilerden kadın 20 yıl, erkek 25 yıl hizmeti olup birleştirilmiş hizmetle emekli olanlara da ikramiye ödenir.
Kamu görevlisi askerlik, evlenme, yaş dışındaki şartları taşıma gibi sebeplerle ve kıdem tazminatına hak kazanacak biçimde memuriyetten istifa ederse SSK ve Bağ-Kur’dan aylık bağlansa da memuriyette geçen süreler için ikramiye ödenir.
6- Emekli İkramiyemi Nasıl Hesaplarım?
Memurların maaş bordrolarındaki emekli keseneğine esas matrah emekli aylığı ve emekli ikramiyesini belirler. Emekli keseneğine esas matrah ile hizmet yılı süresinin çarpımı ikramiye tutarını verir. Süre hesaplanırken ücretsiz izinler ve memuriyet dışındaki çalışmalar ikramiyeye dahil edilmez.
7- Makam ve Görev Tazminatları İkramiye Hesabına Dahil Edilir mi?
Makam, görev, temsil tazminatı gibi belirli görevlerde bulunan kişilerin emekli aylıklarına yansıtılan ödemelerdir. Bu tazminatlar 2008 öncesi memurların emekli keseneklerine dahil edilmezler. Bu nedenle emekli ikramiyesi hesabında makam, görev ve temsil tazminatları dikkate alınmaz.
8- İkramiye İçin Ek Göstergede Ne Kadar Süre Çalışmak Gerekir?
Ek gösterge memurların unvanlarına göre belirlenir. Memurların ek göstergeye hak kazanabilmeleri için atandıkları unvanda en az altı ay görev yapmaları gerekir. Bu atama asaleten yapılmış bir atama olmalıdır ve memur en az 6 maaşını bu unvanda almalıdır.
Yaş haddinden emeklilik, vazife malullüğü ve ölüm hallerinde 6 aylık ek göstergede bekleme süresi şartı aranmaz.
9-Emekli İkramiyesine Haciz Uygulanır mı?
5510 sayılı Kanuna göre emekli aylıklarından nafaka dışında emeklinin izni olmaksızın haciz uygulanmaz. Ancak İkramiyeler emekli aylığının dışındadır. Bu nedenle emekli ikramiyesi haciz uygulanabilir.
10- Vefat Eden Memurların İkramiyeleri Kimlere Ödenir?
Görevine devam etmekte iken vefat eden memurların ikramiyeleri mülkiye hakkı kapsamında değildir. Çünkü görevde olan memurların ikramiyeleri tahakkuk etmemiştir.
Görevde iken ölümler hesaplanacak ikramiye memurun varislerine değil kendisinden aylık bağlanacak hak sahiplerine ödenir. Bu nedenle görevde iken ölümlerde memurun çocuklarına aylık bağlanamıyorsa aylık bağlanabilen eşe ikramiyenin tamamı ödenir.
Memurun ölümü halinde aylık bağlanabilecek kimsenin bulunmaması halinde ikramiye mirasa dönüşür. Mirasçılara payları oranında ödenir.